જાસ્મીન (સત્તાવાર જાસ્મીનમ)
જાસ્મીન (જાસ્મિનમ ઑફિસિનેલ), જેને ચમેલી અથવા માલતી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે એક સુગંધિત છોડ છે જે અનેક બિમારીઓની સારવાર કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.(HR/1)
જાસ્મિનના છોડના પાંદડા, પાંદડીઓ અને મૂળ આયુર્વેદમાં ઉપયોગી છે અને તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. એન્ટીઑકિસડન્ટોની હાજરીને કારણે, જાસ્મિન લોહીના કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઘટાડવામાં અને હૃદયના સારા કાર્યોને જાળવવામાં મદદ કરે છે. આ એન્ટીઑકિસડન્ટો શરીરના કોષોને મુક્ત રેડિકલ નુકસાનથી સુરક્ષિત કરે છે. જાસ્મિન ચા પીવાથી તમે તમારું મેટાબોલિઝમ વધારીને અને વધુ કેલરી બર્ન કરીને વજન ઘટાડવામાં મદદ કરી શકો છો. તેના બળતરા વિરોધી અને એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણોને કારણે, જાસ્મિનના પાંદડાની પેસ્ટ ઘાના ઉપચારને પ્રોત્સાહન આપવામાં મદદ કરી શકે છે. તેની મોઇશ્ચરાઇઝિંગ લાક્ષણિકતાઓને કારણે, ચામડી પર જાસ્મિન તેલનો ઉપયોગ કરવાથી ત્વચાની કેટલીક સ્થિતિઓ જેમ કે શુષ્કતા નિયંત્રિત કરવામાં મદદ મળી શકે છે. કેટલાક લોકો જાસ્મીન આવશ્યક તેલ પ્રત્યે સંવેદનશીલતા વિકસાવી શકે છે, જેમ કે સંપર્ક ત્વચાનો સોજો. પરિણામે, વાહક તેલ સાથે તેનો ઉપયોગ કરવો શ્રેષ્ઠ છે.
જાસ્મીન તરીકે પણ ઓળખાય છે :- જાસ્મિનમ ઑફિસિનેલ, જાસ્મિનમ ગ્રાન્ડિફ્લોરમ, યાસ્મીન, ચમેલી, જાતી માલતીગા, સન્ના જાતી મલ્લિગે, પિચી, જતીમલ્લી, જતી, સન્નાજાતિ
જાસ્મિન પાસેથી મળે છે :- છોડ
જાસ્મિન ના ઉપયોગો અને ફાયદા:-
ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, Jasmine (Jasminum officinale) ના ઉપયોગો અને ફાયદાઓ નીચે મુજબ દર્શાવેલ છે.(HR/2)
- માનસિક સતર્કતા : જાસ્મીનની ઉત્તેજક અસર છે જે માનસિક સતર્કતા વધારવામાં મદદ કરે છે. જાસ્મિનની સુગંધ શ્વાસમાં લેવાથી મગજમાં બીટા તરંગો વધે છે, જે માનસિક સતર્કતામાં સુધારો કરે છે. બીટા તરંગો ચેતના અને સતર્કતા જાળવવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે. જાસ્મિનની સુગંધ ચિંતા, નિરાશા અને તણાવમાં પણ મદદ કરી શકે છે.
- જાતીય ઇચ્છામાં વધારો : જાસ્મીન પુરૂષો અને સ્ત્રીઓ બંનેમાં જાતીય ઇચ્છાને ઉત્તેજિત કરતી દર્શાવવામાં આવી છે. આ અમુક તત્વોમાં કામોત્તેજક ગુણધર્મોના અસ્તિત્વને કારણે છે. જાસ્મીનનું તેલ પણ પ્રેરણાદાયક છે, જે ડિપ્રેશનને દૂર કરવામાં અને મૂડ સુધારવામાં મદદ કરે છે.
- યકૃત રોગ : હિપેટાઈટીસ અને લીવરના અન્ય રોગોમાં ચમેલીથી ફાયદો થાય છે. તેમાં ઓલેરોપીન નામનું ઘટક હોય છે, જે એન્ટિવાયરલ લાક્ષણિકતાઓ ધરાવે છે. તે હેપેટાઇટિસ બી વાયરસને ગુણાકાર કરતા અટકાવે છે. તે લીવર ડાઘ (સિરોસિસ) સાથે સંકળાયેલ પીડામાં પણ મદદ કરી શકે છે.
- ઝાડા : એનાલજેસિક અને એન્ટિસ્પેસ્મોડિક લાક્ષણિકતાઓને કારણે, જાસ્મિન ઝાડાને કારણે થતા પેટના દુખાવામાં મદદ કરી શકે છે. જાસ્મિનનો ઉકાળો આંતરડાના સરળ સ્નાયુઓને શાંત કરીને પેટના દુખાવા અને ખેંચાણમાં રાહત આપે છે.
- શામક : તેના એન્ટીડિપ્રેસન્ટ અને આરામ આપનારી અસરોને કારણે, જાસ્મિન આરામને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ફાયદાકારક છે. તેમાં ચોક્કસ ઘટકો છે જે શાંત અસર ધરાવે છે અને મગજને આરામ કરવામાં મદદ કરે છે. તેમાં એન્જીયોલિટીક ગુણધર્મો પણ છે, જેનો અર્થ છે કે તે મગજની પ્રવૃત્તિને ધીમું કરે છે અને ચિંતા દૂર કરે છે.
- ત્વચા ચેપ : જાસ્મિન તેલ ત્વચા માટે સારું છે કારણ કે તે આરામ કરે છે, હાઇડ્રેટિંગ કરે છે અને હીલિંગ કરે છે. તે ત્વચાકોપમાં મદદ કરે છે અને ત્વચાની શુષ્કતાને ટાળે છે. જાસ્મિનમાં એન્ટીઑકિસડન્ટો પણ હોય છે, જે મુક્ત રેડિકલ સામે લડવામાં અને ફાઇન લાઇન અને કરચલીઓ ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
Video Tutorial
જાસ્મિનનો ઉપયોગ કરતી વખતે લેવાની સાવચેતી:-
ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, Jasmine (Jasminum officinale) લેતી વખતે નીચેની સાવચેતી રાખવી જોઈએ.(HR/3)
-
જાસ્મીન લેતી વખતે ખાસ સાવચેતી રાખવી:-
ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, Jasmine (Jasminum officinale) લેતી વખતે નીચેની ખાસ સાવચેતી રાખવી જોઈએ.(HR/4)
- સ્તનપાન : કારણ કે સ્તનપાન દરમિયાન જાસ્મિનના ઉપયોગને સમર્થન આપવા માટે પૂરતા વૈજ્ઞાનિક ડેટા નથી. પરિણામે, સ્તનપાન દરમિયાન જાસ્મિનનો ઉપયોગ કરતા પહેલા ડૉક્ટરને ટાળવું અથવા તેને જોવાનું શ્રેષ્ઠ છે.
- ગર્ભાવસ્થા : કારણ કે ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન જાસ્મિનના ઉપયોગને સમર્થન આપવા માટે પૂરતા વૈજ્ઞાનિક ડેટા નથી. પરિણામે, સગર્ભાવસ્થા દરમિયાન જાસ્મિનનો ઉપયોગ કરતા પહેલા ડૉક્ટરને ટાળવું અથવા તેને જોવાનું શ્રેષ્ઠ છે.
- એલર્જી : અમુક લોકોમાં, જાસ્મીન આવશ્યક તેલ સંપર્ક ત્વચાકોપનું કારણ બની શકે છે. પરિણામે, જાસ્મીન આવશ્યક તેલનો ઉપયોગ કરતા પહેલા પેચ ટેસ્ટની ભલામણ કરવામાં આવે છે.
જાસ્મિન કેવી રીતે લેવું:-
કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, જાસ્મીન (જાસ્મિનમ ઑફિસિનેલ) ને નીચે દર્શાવેલ પદ્ધતિઓમાં લઈ શકાય છે.(HR/5)
જાસ્મિન કેટલી લેવી જોઈએ:-
કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, જાસ્મિન (જેસ્મિનમ ઑફિસિનેલ) નીચે દર્શાવેલ માત્રામાં લેવી જોઈએ.(HR/6)
જાસ્મિનની આડ અસરો:-
ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, Jasmine (Jasminum officinale) લેતી વખતે નીચેની આડઅસરોને ધ્યાનમાં લેવી જરૂરી છે.(HR/7)
- નાકમાં બર્નિંગ સનસનાટીભર્યા
જાસ્મિનને લગતા વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો:-
Question. શું જાસ્મિન ચિંતા ઘટાડે છે?
Answer. હા, જાસ્મિન ચિંતામાં મદદ કરી શકે છે કારણ કે તેમાં એવા સંયોજનો હોય છે જેમાં ચિંતા-વિરોધી અને એન્ટીડિપ્રેસન્ટ ગુણો હોય છે. જાસ્મિન આવશ્યક તેલ શ્વાસમાં લેવાથી મગજની પ્રવૃત્તિ ઓછી થાય છે અને મનને આરામ આપવામાં મદદ મળે છે. તેમાં શામક અસરો પણ હોય છે જે તમને સારી ઊંઘ મેળવવામાં મદદ કરે છે.
Question. શું જાસ્મિન ગ્રીન ટી ફાયદાકારક છે?
Answer. જાસ્મીન ગ્રીન ટી પીવાના અનેક ફાયદા છે. તે એન્ટીઑકિસડન્ટોમાં વધુ છે અને શરીરના કોષોને મુક્ત રેડિકલ નુકસાનથી સુરક્ષિત કરે છે. તે લોહીના કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઘટાડવામાં અને હૃદયની સારી કામગીરીને જાળવવામાં મદદ કરે છે. તેની સુગંધ મનને શાંત કરે છે અને શાંત ગુણધર્મો ધરાવે છે.
Question. શું જાસ્મિન ચા વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે?
Answer. હા, જાસ્મીન ચા તેની ઓછી કેલરી સામગ્રીને કારણે વજન ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે (દરેક સેવામાં આશરે 2 કેલરી). તે શરીરના મેટાબોલિઝમને સુધારવામાં પણ મદદ કરે છે જે વધારાની કેલરી બર્ન કરવામાં ઉપયોગી છે.
Question. શું જાસ્મિન પરાગરજ તાવનું કારણ બને છે?
Answer. તેના તીવ્ર અત્તરને કારણે, જાસ્મિન પરાગરજ તાવને ઉત્તેજિત કરી શકે છે. જાસ્મિનમાં ચોક્કસ ઘટકોનો સમાવેશ થાય છે જે તેને એક અલગ ગંધ આપે છે અને તે વ્યક્તિઓમાં એલર્જીક પ્રતિક્રિયા પેદા કરી શકે છે જેઓ તેના પ્રત્યે સંવેદનશીલ હોય છે.
Question. શું જાસ્મિન અસ્થમાનું કારણ બને છે?
Answer. અસ્થમામાં જાસ્મિનની ભૂમિકાને સમર્થન આપવા માટે પૂરતા વૈજ્ઞાનિક ડેટા નથી. અસ્થમા સાથે સંકળાયેલ ઉધરસ અને શ્વાસનળીના ખેંચાણને દૂર કરવામાં મદદ કરવા માટે જાસ્મિનની કફનાશક અને એન્ટિસ્પેસ્મોડિક અસરો ઘણા પરીક્ષણોમાં સાબિત થઈ છે.
Question. શું જાસ્મિન કબજિયાતનું કારણ બને છે?
Answer. કબજિયાતને પ્રેરિત કરવામાં જાસ્મિનની ભૂમિકાને સમર્થન આપવા માટે પૂરતા વૈજ્ઞાનિક ડેટા નથી. બીજી બાજુ, આ છોડના ફૂલો, મૂળ અને પાંદડા, કબજિયાત અને પેટનું ફૂલવું અટકાવવામાં મદદ કરી શકે છે.
Question. શું જાસ્મીન ચા કસુવાવડનું કારણ બને છે?
Answer. જાસ્મિન ચા કસુવાવડનું કારણ બને છે તેવા દાવાને સમર્થન આપવા માટે પૂરતા વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. બીજી તરફ, જાસ્મીન તેલમાં ગર્ભાશયના ઉત્તેજક ગુણો છે, તેથી ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન તેને ટાળવું શ્રેષ્ઠ છે.
Question. શું જાસ્મિન ચાથી પેટનું ફૂલવું થાય છે?
Answer. પેટનું ફૂલવું પ્રેરિત કરવામાં જાસ્મિનની ભૂમિકાને સાબિત કરવા માટે અપૂરતા વૈજ્ઞાનિક પુરાવા છે.
Question. શું જાસ્મિનથી માથાનો દુખાવો થાય છે?
Answer. જાસ્મિનના દાવાને સમર્થન આપવા માટે પૂરતા વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી કે તેનાથી માથાનો દુખાવો થાય છે. જાસ્મિન, હકીકતમાં, તેના સુખદ અને શાંત લક્ષણોને કારણે માથાનો દુખાવો દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. કપાળ પર ચમેલીના ફૂલ અને તેલની માલિશ કરવાથી માથાના દુખાવામાં રાહત મળે છે.
Question. શું જાસ્મિન વાળ માટે ફાયદાકારક છે?
Answer. તેના હાઇડ્રેટિંગ અને આરામની લાક્ષણિકતાઓને કારણે, જાસ્મિન વાળ માટે ફાયદાકારક હોઈ શકે છે. તે વાળને સિલ્કી અને સ્મૂધ ટેક્સચર આપે છે. ખોપરી ઉપરની ચામડીની માલિશ કરવા માટે જાસ્મિન આવશ્યક તેલનો ઉપયોગ રક્ત પરિભ્રમણને સુધારે છે.
Question. શું જાસ્મિન ત્વચા માટે ફાયદાકારક છે?
Answer. હા, જાસ્મિન ત્વચા માટે સારી છે કારણ કે તે ભેજયુક્ત અને શાંત છે. તે ત્વચાનો દેખાવ તેમજ ટેક્સચર સુધારે છે. તે એન્ટીઑકિસડન્ટ ક્ષમતાઓ ધરાવે છે જે ત્વચાને મુક્ત રેડિકલ નુકસાનથી સુરક્ષિત કરે છે અને વૃદ્ધત્વ પ્રક્રિયાને ધીમું કરે છે. જાસ્મીન એન્ટિમાઇક્રોબાયલ પણ છે, જે ત્વચાના ચેપને રોકવામાં મદદ કરે છે.
Question. શું જાસ્મીન ખીલ માટે સારી છે?
Answer. હા, જાસ્મીન ખીલમાં મદદ કરી શકે છે કારણ કે તેમાં બળતરા વિરોધી અને ખીલ વિરોધી ગુણો છે. તે બળતરા ઘટાડે છે અને ખીલ પેદા કરતા બેક્ટેરિયાના વિકાસને અટકાવે છે.
Question. શું જાસ્મિન એલર્જીનું કારણ બને છે?
Answer. જાસ્મીન ચોક્કસ લોકોમાં સંપર્ક ત્વચાકોપ જેવી એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓનું કારણ બની શકે છે. જેઓ ગંધ પ્રત્યે સંવેદનશીલ હોય છે, તેમની બળવાન સુગંધ સંવેદક તરીકે કામ કરી શકે છે.
Question. શું જાસ્મિન બળતરા પેદા કરે છે?
Answer. બળતરામાં જાસ્મિનની ભૂમિકાને સમર્થન આપવા માટે પૂરતા વૈજ્ઞાનિક ડેટા નથી. વાસ્તવમાં, જાસ્મિન સાથેના અમુક તત્વોમાં બળતરા વિરોધી ગુણધર્મો હોય છે અને તે બળતરાના સંચાલનમાં મદદ કરી શકે છે.
SUMMARY
જાસ્મિનના છોડના પાંદડા, પાંદડીઓ અને મૂળ આયુર્વેદમાં ઉપયોગી છે અને તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. એન્ટીઑકિસડન્ટોની હાજરીને કારણે, જાસ્મિન લોહીના કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઘટાડવામાં અને હૃદયના સારા કાર્યોને જાળવવામાં મદદ કરે છે.