બાબૂલ (બબૂલ નિલોટિકા)

બાબૂલને “હીલિંગ ટ્રી” તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે કારણ કે તેના તમામ ભાગો (છાલ, મૂળ, ગુંદર, પાંદડા, શીંગો અને બીજ) નો ઉપયોગ વિવિધ બિમારીઓની સારવાર માટે થાય છે.^(HR/1)

આયુર્વેદ અનુસાર, તાજી બાબૂલની છાલના નાના ટુકડાઓ ચાવવાથી મૌખિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓને નિયંત્રિત કરવા માટે ફાયદાકારક છે, કારણ કે તેની કડક લાક્ષણિકતા પેઢા અને દાંતને મજબૂત બનાવે છે. તેના કેશ્યા લક્ષણને લીધે, બાબુલ આંતરડાની ગતિશીલતા ઘટાડીને ઝાડા નિયંત્રણમાં પણ મદદ કરે છે. તે શરદી અને ઉધરસના લક્ષણો તેમજ ગળાના દુખાવાને પણ રાહત આપે છે, જે વાયુમાર્ગમાંથી ગળફાને સાફ કરીને અને શ્વાસ લેવાને સરળ બનાવે છે. તેની પીડાનાશક અને બળતરા વિરોધી અસરોને કારણે, દિવસમાં એકવાર બાબૂલ ગમ પાવડર પાણી સાથે લેવાથી સાંધામાં રાહત મળે છે. અગવડતા તેના એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણધર્મોને કારણે, બાબૂલના પાનનો પાવડર અને નાળિયેર તેલનું મિશ્રણ મોંની વિકૃતિઓ જેમ કે પ્લેક બિલ્ડઅપ અને જીન્ગિવાઇટિસની સારવારમાં મદદ કરી શકે છે. અતિસંવેદનશીલ ત્વચાના કિસ્સામાં, બાબૂલનો ઉપયોગ હંમેશા ત્વચા પર નાળિયેર તેલ સાથે કરવો જોઈએ. બાબુલ પાઉડરના વધુ પડતા સેવનથી હાઈપરએસીડીટી પણ થઈ શકે છે.

બાબુલ તરીકે પણ ઓળખાય છે :- બબૂલ નિલોટિકા, ભારતીય ગમ અરેબિક ટ્રી બાબુલ, કાંટા મીમોસા, ઇજિપ્તીયન બબૂલ, કાંટાવાળા બબૂલ, બાબલા, કાળો બાબુલ, બાબરીયા, બાવલ, કાલોબાવલ, કીકર, ગોબલી, કરીજાલી, કરીવેલન, કારુવેલમ, બાભુલ, વેડીબાબુલ, બાબુડા, બાબુડા, બાબુલ , કાલુવેલામરામ, કરરીવેલી, કારુવેલ, કારુવેલમ, નલ્લાતુમ્મા, તુમ્મા, તુમા

બાબુલ પાસેથી મળેલ છે :- છોડ

Babool ના ઉપયોગો અને ફાયદાઓ:-

ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, Babool (Acacia nilotica) ના ઉપયોગો અને ફાયદાઓ નીચે મુજબ ઉલ્લેખિત છે.^(HR/2)

• મૌખિક સમસ્યાઓ : તાજા બાબુલ ઝાડની છાલના નાના ટુકડા ચાવવાથી દાંતના સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. તેના કષાય (એસ્ટ્રિંજન્ટ) ગુણને લીધે તે માત્ર દાંતને જ મજબૂત નથી બનાવતા પણ પેઢાને પણ મટાડે છે.
• ઝાડા અને ગતિ ગુમાવવી : બાબૂલની છાલમાં કષાય (એસ્ટ્રિજન્ટ) અને અમા (ખોટી પાચનક્રિયાને લીધે શરીરમાં રહેલું ઝેરી અવશેષ) ગુણો હોય છે, જે ચયાપચયને પ્રોત્સાહન આપવા, આંતરડાને શક્તિ આપવા અને ઝાડા અથવા ગતિ ગુમાવવા માટે મદદ કરે છે.
• લ્યુકોરિયા : તેની ઠંડક અને તીક્ષ્ણ ક્રિયાઓને લીધે, 5-8 બાબુલના પાન ચાવવાથી અને સવારે એક ગ્લાસ પાણી પીવાથી સ્ત્રીઓમાં યોનિમાંથી સફેદ સ્રાવ અને પુરુષોમાં ધત રોગ દૂર થાય છે.
• ઉધરસ અને શરદી : બાબૂલ બાર્કની કફા સંતુલિત ગુણધર્મ અતિશય ગળફામાં ઓગળવામાં અને ઉધરસ અને શરદીથી રાહત આપવામાં મદદ કરે છે, તે શરદીના લક્ષણોની સારવારમાં તેમજ શરદી અને ઉધરસ સાથે સંકળાયેલ ગળાના દુખાવાને સરળ બનાવવા માટે ઉપયોગી બનાવે છે.
• સંધિવા અને અસ્થિભંગ : તેના વાટા સંતુલન અને રોપન (હીલિંગ) લાક્ષણિકતાઓને લીધે, બાબૂલ ગમ સંધિવાના દુખાવા પર કાર્ય કરે છે તેમજ જ્યારે મૌખિક રીતે લેવામાં આવે ત્યારે આંતરિક ઇજાઓના અસરકારક ઉપચાર માટે તૂટેલા છેડાના જોડાણને મજબૂત કરવા માટે અસ્થિભંગમાં મદદ કરે છે.
• ઘા : તેના રોપન (હીલિંગ) અને કષાય (ત્રાંસી) લક્ષણોને કારણે, બાબૂલ ગમ એક સારો ઉપચારક છે. પરિણામે, બાલૂલ ગમનો ઉપયોગ નાના જખમોને સાજા કરવા અને જ્યારે બાહ્ય રીતે લાગુ કરવામાં આવે ત્યારે રક્તસ્રાવ બંધ કરવા માટે થાય છે.
• ત્વચા રોગ : બાબુલ છાલ પાવડરની કષાય (એસ્ટ્રિજન્ટ) ગુણધર્મ ત્વચાના વિકારને મટાડે છે જેમાં ત્વચાનો સોજો અને ફંગલ ઇન્ફેક્શનનો સમાવેશ થાય છે.
• રક્તસ્ત્રાવ થાંભલાઓ : તેની સીતા (ઠંડી) શક્તિ અને કષાય (કશાય) ગુણોને લીધે, બાબુલ પાવડર પીડા અથવા રક્તસ્રાવના થાંભલાઓ માટે સારી રીતે કામ કરે છે.
• બર્ન ઈન્જરીઝ : તેના કાશ્ય (એસ્ટ્રિજન્ટ) અને રોપન (હીલિંગ) ગુણધર્મોને લીધે, બાબુલ છાલ પાવડર હીલિંગ પ્રક્રિયાને ઉત્તેજીત કરીને અને ડાઘની રચનાને નિયંત્રિત કરીને દાઝી ગયેલી ઇજાઓની સારવારમાં મદદ કરે છે.

Video Tutorial

બાબુલનો ઉપયોગ કરતી વખતે સાવચેતી રાખવી:-

ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, Babool (Acacia nilotica) લેતી વખતે નીચેની સાવચેતી રાખવી જોઈએ^(HR/3)

• જો તમને શ્વસન સંબંધી વિકૃતિઓ હોય તો Babool લેતી વખતે તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લો.
• જો તમને કબજિયાત હોય તો Babool લેવાનું ટાળો.

• બાબુલ લેતી વખતે ખાસ સાવચેતી રાખવી:-

  કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, Babool (Acacia nilotica) લેતી વખતે નીચેની વિશેષ સાવચેતીઓ રાખવી જોઈએ.^(HR/4)

  • સ્તનપાન : સ્તનપાન કરતી વખતે બબૂલ ન લેવું જોઈએ.
  • ગર્ભાવસ્થા : ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન બાબુલ ટાળવું જોઈએ.
  • ગંભીર દવાઓની ક્રિયાપ્રતિક્રિયા : એન્ટિબાયોટિક એમોક્સિસિલિન બાબુલ દ્વારા અવરોધિત થઈ શકે છે. પરિણામે, સામાન્ય રીતે ભલામણ કરવામાં આવે છે કે તમે Amoxicillin સાથે Babool લેતા પહેલા તમારા ડૉક્ટરની તપાસ કરો.
  • એલર્જી : જો તમને અતિસંવેદનશીલતા અથવા એલર્જી હોય, તો બાબૂલને નાળિયેર તેલ સાથે મિક્સ કરો અને તેને બહારથી લાગુ કરો.

  બાબુલ કેવી રીતે લેવું:-

  કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, બાબૂલ (એકેસિયા નિલોટિકા) ને નીચે દર્શાવેલ પદ્ધતિઓમાં લઈ શકાય છે.^(HR/5)

  • બાબૂલ ચૂર્ના : બાબૂલ ચૂર્ણનો ચોથો ભાગ લો. તેમાં મધ અથવા પાણી ઉમેરો અને પ્રાધાન્ય જમ્યા પછી પણ લો.
  • બાબૂલ કેપ્સ્યુલ : બાબૂલ કેપ્સ્યુલની એકથી બે ગોળી લો. જમ્યા પછી આદર્શ રીતે તેને પાણીથી ગળી લો.
  • બાબુલ ગમ : ચોથા ભાગથી અડધી ચમચી બાબૂલ પિરિઓડોન્ટલ પાવડર લો. પાણી સાથે ઉમેરીને બે થી ત્રણ મિનિટ સુધી ગરમ કરી દિવસમાં એક-એક વાર પીવો, અથવા એકથી બે ચમચી બાબૂલ ગમ લો. ઘા પર લગાવો. બે થી ત્રણ કલાક પછી નળના પાણીથી સારી રીતે ધોઈ લો. ઝડપી નિવારણ માટે દિવસમાં એક વખત અથવા અઠવાડિયામાં ત્રણ વખત આ ઉપચારનો ઉપયોગ કરો.
  • બાબુલ પાવડર : ચોથા ભાગથી અડધી ચમચી બાબુલ પાવડર લો. નાળિયેર તેલથી પેસ્ટ બનાવો. અસરગ્રસ્ત વિસ્તાર પર લાગુ કરો. ઝડપી નિવારણ માટે દિવસમાં એક વખત અથવા અઠવાડિયામાં ત્રણ વખત આ સોલ્યુશનનો ઉપયોગ કરો.

  બાબુલ કેટલું લેવું જોઈએ:-

  કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, બાબૂલ (એકેસિયા નિલોટિકા) ને નીચે દર્શાવેલ માત્રામાં લેવા જોઈએ.^(HR/6)

  • Babool Churna : એક ચોથા ભાગથી અડધી ચમચી દિવસમાં બે વખત
  • Babool Capsule : એક થી બે કેપ્સ્યુલ દિવસમાં બે વાર
  • Babool Gum : દિવસમાં એકવાર ચોથા ભાગથી અડધી ચમચી અથવા અડધીથી એક ચમચી અથવા તમારી જરૂરિયાત મુજબ.
  • Babool Powder : એક થી બે ચમચી અથવા તમારી જરૂરિયાત મુજબ

  Babool ની આડ અસરો:-

  કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, Babool (Acacia nilotica) લેતી વખતે નીચેની આડઅસરોને ધ્યાનમાં લેવી જરૂરી છે.^(HR/7)

  • ગેસ
  • પેટનું ફૂલવું
  • ઉબકા
  • છૂટક ગતિ
  • નેત્રસ્તર દાહ
  • એલર્જીક નાસિકા પ્રદાહ
  • ફોલ્લીઓ

  બાબુલને લગતા વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો:-

  Question. બાબૂલના રાસાયણિક ઘટકો શું છે?

  Answer. બાબુલમાં ફેનોલિક સંયોજનો, ટેનીન, સુક્રોઝ, ગેલિક એસિડ, મ્યુસીલેજ, સેપોનિન્સ, સ્ટીઅરિક એસિડ, ક્લોરાઇડ્સ અને અન્ય પોષક તત્વો વધુ હોય છે. તેની ફાર્માકોલોજીકલ પ્રવૃત્તિઓ આ પદાર્થોને કારણે છે. તે ખાટો અને તીક્ષ્ણ સ્વાદ ધરાવે છે. ટેન્ડર ટ્વિગ્સનો ઉપયોગ ટૂથબ્રશ તરીકે થાય છે, જ્યારે કાંટા (કટ્ટે) નો ઉપયોગ સાંધાના દુખાવા માટે થાય છે.

  Question. બાબુલના કયા સ્વરૂપો બજારમાં ઉપલબ્ધ છે?

  Answer. બાબૂલ નીચેના સ્વરૂપોમાં બજારમાં ઉપલબ્ધ છે: 1. ચ્યુઇંગ ગમ કેપ્સ્યુલ 2 ચૂર્ના એ ત્રીજો વિકલ્પ છે. આ ઉત્પાદનો કામધેનુ પ્રયોગશાળાઓ, ડાર્ક ફોરેસ્ટ, પલાશ અને વીટા ગ્રીન્સ સહિત વિવિધ બ્રાન્ડ્સ હેઠળ વેચાય છે. તમે તમારી જરૂરિયાતો અને પસંદગીઓને શ્રેષ્ઠ અનુરૂપ ઉત્પાદન પસંદ કરી શકો છો.

  Question. શું હું ખાલી પેટે બાબૂલ લઈ શકું?

  Answer. હા, બાબૂલનું સેવન ખાલી પેટે કરી શકાય છે કારણ કે તેમાં સીતા (ઠંડી) અને કષાય (એસ્ટ્રિંજન્ટ) લક્ષણો છે જે હાઈપરએસીડીટીને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.

  Question. શું Babool (બાબૂલ)માટે વાપરી શકાય જેમકે પેશાબની વિકૃતિ સારવાર?

  Answer. હા, Babool પેશાબની નળીઓનો વિસ્તાર ચેપની સારવારમાં મદદરૂપ છે. બાબૂલ વૃક્ષની છાલ એન્ટીબેક્ટેરિયલ લાક્ષણિકતાઓ ધરાવે છે અને ખાસ કરીને એસ્ચેરીચિયા કોલી જેવા બેક્ટેરિયા સામે અસરકારક છે, જે મોટાભાગની પેશાબની સમસ્યાઓનું કારણ બને છે.

  હા, બાબૂલ પેશાબ સંબંધી સમસ્યાઓના સંચાલનમાં મદદ કરી શકે છે, જે વાટા અથવા પિત્ત દોષના અસંતુલનને કારણે થાય છે, જેના પરિણામે પેશાબની નળીઓને બંધ કરી દેતા ઝેરના સંચયમાં પરિણમે છે. આ તેના મ્યુટ્રાલ (મૂત્રવર્ધક) અને વાટ-પિટ્ટાના સંતુલન લક્ષણોને કારણે છે. તે પેશાબના ઉત્પાદનમાં વધારો કરે છે, જે ઝેરને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે અને તેથી પેશાબની સમસ્યાઓના લક્ષણો ઘટાડે છે. a 14 થી 12 ચમચી બાબૂલ ચૂર્ણ લો. b મધ અથવા પાણી સાથે મિક્સ કરો અને જમ્યા પછી પીવો.

  Question. શું પુરુષોમાં રાત પડવાની સમસ્યાને રોકવા માટે બાબૂલનો ઉપયોગ કરી શકાય?

  Answer. હા, બાબૂલ છોડની શીંગો લાંબા સમયથી જાતીય રોગોની સારવાર માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે જેમ કે રાત પડવી; જો કે, વૈજ્ઞાનિક રીતે કાર્યવાહી કરવાની કોઈ પદ્ધતિ દર્શાવવામાં આવી નથી.

  હા, બાબૂલ પુરૂષોમાં રાત પડવાના નિયંત્રણમાં મદદ કરી શકે છે, જે વાત દોષના અસંતુલનને કારણે થાય છે. તેની વાતનું સંતુલન અને વૃષ્ય (કામોત્તેજક) લક્ષણો આ માટે જવાબદાર છે. સ્ટાર્ટર તરીકે 1-2 બાબુલ કેપ્સ્યુલ્સ લો. c તેને એક ગ્લાસ પાણી સાથે લો, પ્રાધાન્ય જમ્યા પછી.

  Question. શું બાબૂલ દાંતની વિકૃતિઓને નિયંત્રિત કરવામાં મદદરૂપ છે?

  Answer. હા, બાબૂલ દાંતની સમસ્યાઓ જેમ કે પ્લેક બિલ્ડઅપ અને જીન્જીવાઇટિસની સારવારમાં મદદ કરે છે. બાબૂલમાં ટેનીન અને ગેલિક એસિડ હોય છે, જેમાં એન્ટીબેક્ટેરિયલ, એન્ટિહિસ્ટામિનિક, બળતરા વિરોધી, હેમોસ્ટેટિક અને એસ્ટ્રિજન્ટ ગુણો હોય છે, જે દાંતના ચેપ અને બળતરાની સારવારમાં મદદ કરે છે.

  તમારા દાંતને દિવસમાં બે વાર ટૂથપેસ્ટથી બ્રશ કરો જેમાં સક્રિય ઘટક તરીકે બાબૂલ હોય છે. c શ્રેષ્ઠ પરિણામો માટે દરરોજ આ કરો.

  Question. શું બાબૂલ દાદના ચેપ સામે લડવામાં ઉપયોગી છે?

  Answer. દાંડીની છાલના ફૂગપ્રતિરોધી ગુણોને કારણે, બાબુલ દાદના ચેપ સામેની લડાઈમાં મદદ કરે છે. તે અન્ય ફૂગના પ્રકારો વચ્ચે કેન્ડીડા આલ્બિકન્સ અને એસ્પરગિલસ નાઈજર સામે કામ કરે છે.

  દાદરુ એ ફૂગ છે જે દાદનું કારણ બને છે, જે ત્વચાની બિમારી છે. કફ અને પિત્તાના અસંતુલનને કારણે, તે ડંખ અને બળતરાનું કારણ બને છે. બાબૂલના કષાય (એસ્ટ્રિંજન્ટ) અને રોપન (હીલિંગ) ગુણો તેને દાદના ચેપ સામે લડવામાં મદદ કરી શકે છે. તે ચેપને રોકવામાં અને ક્ષતિગ્રસ્ત વિસ્તારની ચામડીના ઉપચારમાં મદદ કરે છે. a 14 થી 12 ચમચી બાબુલ પાવડર લો. b પેસ્ટ બનાવવા માટે નાળિયેર તેલનો ઉપયોગ કરો. b અસરગ્રસ્ત વિસ્તારમાં સીધા જ લાગુ કરો. ડી. ફૂગના ચેપથી ઝડપી સારવાર માટે, આ દવાનો ઉપયોગ દિવસમાં એકવાર અથવા અઠવાડિયામાં ત્રણ વખત કરો.

  Question. શું Babool નો ઉપયોગ મોઢાના ચાંદા ની સારવાર માટે કરી શકાય છે?

  Answer. તેના એન્ટીબેક્ટેરિયલ અને બળતરા વિરોધી ગુણોને કારણે, બાબૂલ મોઢાના ચાંદાની સારવારમાં ઉપયોગી થઈ શકે છે. તે મૌખિક બેક્ટેરિયાના વિકાસને અટકાવીને કામ કરે છે જ્યારે મોંના પીએચને જાળવી રાખે છે.

  તેના રોપન (હીલિંગ), કષાય (એસ્ટ્રિંજન્ટ) અને સીતા (ઠંડક) ગુણોને લીધે, બાબૂલ મોઢાના ચાંદાને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે. તે ક્ષતિગ્રસ્ત વિસ્તારના ઝડપી ઉપચારને પ્રોત્સાહન આપે છે જ્યારે ઠંડક અસર પણ પ્રદાન કરે છે.

  SUMMARY

  આયુર્વેદ અનુસાર, તાજી બાબૂલની છાલના નાના ટુકડાઓ ચાવવાથી મૌખિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓને નિયંત્રિત કરવા માટે ફાયદાકારક છે, કારણ કે તેની કડક લાક્ષણિકતા પેઢા અને દાંતને મજબૂત બનાવે છે. તેના કેશ્યા લક્ષણને લીધે, બાબુલ આંતરડાની ગતિશીલતા ઘટાડીને ઝાડા નિયંત્રણમાં પણ મદદ કરે છે.