તુવેર દાળ (લાલ ચણા)

તુવેર દાળ, જેને ક્યારેક અરહર દાળ કહેવામાં આવે છે, તે એક લોકપ્રિય કઠોળનો પાક છે જે મુખ્યત્વે તેના સ્વાદિષ્ટ બીજ માટે ઉગાડવામાં આવે છે.^(HR/1)

તેમાં પ્રોટીન, જટિલ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ, ખનિજો અને વિટામિન્સ, અન્ય પોષક તત્ત્વો વધુ હોય છે. તેના પોષક ગુણો ઉપરાંત તેના અસંખ્ય સ્વાસ્થ્ય લાભો છે. તે ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે ફાયદાકારક છે કારણ કે એન્ટીઑકિસડન્ટની હાજરી બ્લડ ગ્લુકોઝનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. તે તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડીને વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. તે ગ્રહી (શોષક) પ્રકૃતિમાં છે, જે આયુર્વેદ અનુસાર ઝાડાને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. તેના બળતરા વિરોધી અને કઠોર ગુણોને કારણે, તુવેર દાળ ઘાને રૂઝાવવામાં મદદ કરે છે. તે એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણો પણ ધરાવે છે, જે ત્વચાના ચેપની સારવારમાં મદદ કરે છે. તુવેર દાળ સામાન્ય રીતે ખાવા માટે સલામત માનવામાં આવે છે. જો કે, કેટલાક લોકો તેના પરિણામે એલર્જી વિકસાવી શકે છે.

તુવેર દાળ તરીકે પણ ઓળખાય છે :- લાલ ચણા, તુવેર, તુવેર, કબૂતરના વટાણા, અરહર, રૂહરમાહ, તોગરી, થુવારા, થુવરાઈ, તુવેરાઈ, અદગી તુવેર, અધકી, કાક્ષી

તુવેર દાળમાંથી મળે છે :- છોડ

તુવેર દાળના ઉપયોગ અને ફાયદા:-

ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, તુવેર દાળ (લાલ ચણા) ના ઉપયોગો અને ફાયદાઓ નીચે મુજબ દર્શાવેલ છે^(HR/2)

• ઝાડા : “આયુર્વેદમાં, ઝાડાને અતિસાર કહેવામાં આવે છે. તે નબળા પોષણ, દૂષિત પાણી, પ્રદૂષકો, માનસિક તાણ અને અગ્નિમંડ્યા (નબળા પાચનની અગ્નિ)ને કારણે થાય છે. આ તમામ ચલો વાતાના ઉત્તેજના માટે ફાળો આપે છે. આ બગડેલું વાટ તેમાંથી પ્રવાહી ખેંચે છે. શરીરના અસંખ્ય પેશીઓ આંતરડામાં જાય છે, તેને મળમૂત્ર સાથે ભળી જાય છે. આનાથી છૂટક, પાણીયુક્ત આંતરડાની ગતિ અથવા ઝાડા થાય છે. તેની ગ્રહી (શોષક) ગુણવત્તાને કારણે, તુવેર દાળનો સૂપ ઝાડાના લક્ષણોને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે અને મળને જાડું કરે છે. ટીપ 1. વધારો તુવેરની દાળને રાંધવા માટે વપરાતા પાણીની માત્રા. 2. દાળ બની જાય ત્યારે તેને ગાળી લો અને પ્રવાહીને કાઢી નાખો. 3. ચપટી મીઠું નાખીને સિઝન કરો. 4. ઝાડા મટાડવા માટે દિવસમાં એક કે બે વાર લો.”
• વજનમાં ઘટાડો : તેના લગુ (હળવા) સ્વભાવને કારણે, તુવેર દાળ નિયમિત રીતે ખાવામાં આવે ત્યારે વજન નિયંત્રણમાં મદદ કરે છે. તે અમાને દૂર કરવામાં પણ મદદ કરે છે (ખામી પાચનના પરિણામે શરીરમાંથી ઝેરી અવશેષો), જે વજન વધવાનું પ્રાથમિક કારણ છે. ટીપ 1. 1/4 કપ તુવેર દાળ અથવા જરૂર મુજબ માપો. 2. તેને 1-2 કલાક પાણીમાં પલાળી રાખો. 3. પ્રેશર કૂકરમાં 10 મિનિટ સુધી પકાવો. 4. સ્વાદ પ્રમાણે મીઠું અને હળદર નાખીને સીઝન કરો. 5. તેને લંચ કે ડિનરમાં રોટલી સાથે સર્વ કરો.
• ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલ : પચક અગ્નિનું અસંતુલન એ ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલ (પાચક અગ્નિ)નું પ્રાથમિક કારણ છે. જ્યારે પેશીના પાચનમાં અવરોધ આવે ત્યારે અમા ઉત્પન્ન થાય છે (અયોગ્ય પાચનને કારણે શરીરમાં ઝેરી અવશેષો રહે છે). આ હાનિકારક કોલેસ્ટ્રોલનું નિર્માણ અને રક્ત વાહિનીઓમાં અવરોધ તરફ દોરી જાય છે. તુવેરની દાળ અગ્નિ (પાચન અગ્નિ) ને વધારીને કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડે છે. તે અમાને દૂર કરવામાં અને અવરોધિત ધમનીઓની સફાઈમાં પણ મદદ કરે છે. પરિણામે, એલિવેટેડ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર નિયંત્રિત કરી શકાય છે.
• ઘા હીલિંગ : તુવેર દાળના પાન સોજો ઘટાડીને અને ત્વચાની કુદરતી રચનાને પુનઃસ્થાપિત કરીને ઘા મટાડવામાં મદદ કરે છે. તેના રોપન (હીલિંગ) ગુણધર્મને કારણે, તુવેર દાળના પાનને નાળિયેર તેલ સાથે પેસ્ટ કરવાથી ઘા રૂઝાય છે અને બળતરા ઓછી થાય છે. ટીપ 1: થોડા તાજા તુવેર દાળના પાન લો. 2. પેસ્ટમાં પાણી અથવા મધ મિક્સ કરો. 3. ઝડપથી ઘા રૂઝ આવવા માટે, આ પેસ્ટને અસરગ્રસ્ત વિસ્તારમાં દિવસમાં એકવાર લગાવો.

Video Tutorial

તુવેર દાળનો ઉપયોગ કરતી વખતે સાવચેતી રાખવી:-

ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, તુવેર દાળ (લાલ ચણા) લેતી વખતે નીચેની સાવચેતી રાખવી જોઈએ.^(HR/3)

• તુવેર દાળ લેતી વખતે ખાસ સાવચેતી રાખવી:-

  ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, તુવેર દાળ (લાલ ચણા) લેતી વખતે નીચેની ખાસ સાવચેતી રાખવી જોઈએ.^(HR/4)

  તુવેર દાળ કેવી રીતે લેવી:-

  કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, તુવેર દાળ (લાલ ચણા) ને નીચે દર્શાવેલ પદ્ધતિઓમાં લઈ શકાય છે.^(HR/5)

  • Toor Dal : તુવેર દાળના ચોથાથી અડધા મગ તુવેર દાળને એક કલાક પલાળી રાખો. દાળને સ્ટ્રેસ કૂકરમાં મૂકો અને તેમાં ત્રણ કપ પાણી ઉમેરો. તમારી પસંદગી અનુસાર હળદરનો અર્ક અને મીઠું ઉમેરો.
  • Toor Dal Soup (Dal ka pani) : તુવેર દાળને વધુ માત્રામાં પાણી સાથે તૈયાર કરો. જ્યારે યોગ્ય રીતે તૈયાર થાય, દાળને દબાણ કરો અને પ્રવાહીને સુરક્ષિત કરો. તેમાં એક ચપટી મીઠું ઉમેરો અને તેને કમળો તેમજ ઝાડા થવાના કિસ્સામાં પોષક તત્વોના સૌથી અસરકારક સ્ત્રોત તરીકે પણ લો.
  • For swelling : તુવેર દાળને બે કલાક પલાળી રાખો. ઝીણી પેસ્ટ બનાવવા માટે દાળને પેસ્ટલ મોર્ટારમાં ક્રશ કરો. અસરગ્રસ્ત વિસ્તાર પર સમાનરૂપે પેસ્ટ લાગુ કરો. સોજાને કાબૂમાં રાખવા માટે દિવસમાં બે વાર પેસ્ટનો ઉપયોગ કરો.
  • Toor Dal Leaves : તુવેર દાળના થોડા તાજા ખરી પડેલા પાન લો. પાણી અથવા મધ સાથે પેસ્ટ બનાવો. ઝડપી ઇજા પુનઃપ્રાપ્તિ માટે દરરોજ ક્ષતિગ્રસ્ત સ્થાન પર અરજી કરો.

  તુવેર દાળ કેટલી લેવી જોઈએ:-

  ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, તુવેર દાળ (લાલ ચણા) ને નીચે દર્શાવેલ માત્રામાં લેવા જોઈએ.^(HR/6)

  તુવેર દાળની આડ અસરો:-

  ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, તુવેર દાળ (લાલ ચણા) લેતી વખતે નીચેની આડઅસરોને ધ્યાનમાં લેવી જરૂરી છે.^(HR/7)

  • આ ઔષધિની આડ અસરો વિશે હજુ સુધી પૂરતી વૈજ્ઞાનિક માહિતી ઉપલબ્ધ નથી.

  તુવેર દાળને લગતા વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો:-

  Question. શું તમારે તુવેર દાળ પલાળવાની જરૂર છે?

  Answer. તુવેર દાળને 20 મિનિટ સુધી પલાળી રાખવાની જરૂર છે. તુવેર દાળને રાંધતા પહેલા પલાળી રાખવાથી રસોઈનો સમય ઓછો થાય છે અને સ્વાદમાં સુધારો થાય છે.

  Question. શું તુવેર દાળ ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે સારી છે?

  Answer. હા, તુવેરની દાળ ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે ફાયદાકારક છે. તે ઇન્સ્યુલિનના ઉત્પાદનમાં વધારો કરીને લોહીમાં શર્કરાના સ્તરને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. આ ચોક્કસ ઘટકોમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ અને બળતરા વિરોધી અસરોની હાજરીને કારણે છે.

  Question. શું તુવેર દાળ કોલેસ્ટ્રોલ માટે સારી છે?

  Answer. તુવેર દાળ એ કોલેસ્ટ્રોલ ઓછું કરનાર ખોરાક છે. કારણ કે તેમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ અને બળતરા વિરોધી લાક્ષણિકતાઓ છે, તે ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ (LDL) ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. આનાથી કોલેસ્ટ્રોલ સંબંધિત સમસ્યાઓ થવાની શક્યતા ઓછી થાય છે.

  Question. શું તુવેર દાળ વજન ઘટાડવા માટે સારી છે?

  Answer. તુવેર દાળ, જેમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ લાક્ષણિકતાઓ છે, તે વજન ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. તે શરીરમાં કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઘટાડવામાં તેમજ વજન નિયંત્રણમાં મદદ કરે છે.

  Question. શું તુવેર દાળ યુરિક એસિડ માટે સારી છે?

  Answer. હા, તુવેર દાળ યુરિક એસિડના સ્તરને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. તેમાં એન્થોકયાનિનનો સમાવેશ થાય છે, જે યુરિક એસિડના સ્તરને ઘટાડવા માટે જવાબદાર હોઈ શકે છે. પરિણામે, સંધિવા અને સંધિવા સંબંધિત બળતરા ટાળી શકાય છે.

  Question. શું તુવેર દાળનો ઉપયોગ સ્ટેમેટીટીસમાં થઈ શકે છે?

  Answer. તુવેર દાળના પાન સ્ટોમેટાઈટિસમાં મદદ કરી શકે છે. તેમાં ખાસ ઘટકો છે જે બળતરાને કારણે થતા સ્ટેમેટીટીસને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.

  Question. શું હું ઘા પર તુવેર દાળનો ઉપયોગ કરી શકું?

  Answer. હા, તુવેર દાળ ઘાના સંકોચન અને બંધ થવાને પ્રોત્સાહિત કરીને ઘાને મટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. તે એન્ટીઑકિસડન્ટો ધરાવે છે જે ઘાના સ્થળે મુક્ત રેડિકલ દ્વારા ઉત્પન્ન થતા વધુ નુકસાનથી કોષોને સુરક્ષિત કરે છે. તેના એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણ ઘામાં ચેપને રોકવામાં પણ મદદ કરે છે.

  તુવેર દાળના પાન, હકીકતમાં, ઘાના ઝડપી ઉપચારમાં મદદ કરી શકે છે. આ એ હકીકતને કારણે છે કે તેની પાસે રોપન (હીલિંગ) ગુણધર્મ છે. તે ઇડીમાને ઘટાડવામાં અને ત્વચાની કુદરતી રચનાને પુનઃસ્થાપિત કરવામાં પણ મદદ કરે છે.

  SUMMARY

  તે પ્રોટીન, જટિલ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ, ખનિજો અને વિટામિન્સ, અન્ય પોષક તત્ત્વોથી ભરપૂર છે. તેના પોષક મૂલ્ય ઉપરાંત તેના અસંખ્ય સ્વાસ્થ્ય લાભો છે.