મગની દાળ (રેડિએટેડ વિનેગાર)

મગની દાળ, જેને સંસ્કૃતમાં “ગ્રીન ગ્રામ” તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે મસૂરનો એક પ્રકાર છે.^(HR/1)

કઠોળ (બીજ અને સ્પ્રાઉટ્સ) એ રોજિંદા ખોરાકની લોકપ્રિય વસ્તુ છે જેમાં વિવિધ પ્રકારના પોષક તત્વો અને જૈવિક પ્રવૃત્તિ હોય છે. એન્ટીઑકિસડન્ટ, એન્ટિ-ડાયાબિટીક, એન્ટિમાઇક્રોબાયલ, એન્ટિ-હાયપરલિપિડેમિક અને એન્ટિહાઇપરટેન્સિવ અસર, બળતરા વિરોધી અને એન્ટિ-કેન્સર, એન્ટિ-ટ્યુમર અને એન્ટિ-મ્યુટેજેનિક અસરો એ માત્ર થોડી જ ક્રિયાઓ છે જેમાં અસંખ્ય આરોગ્ય-લાભકારી બાયોએક્ટિવ રસાયણો છે. મગની દાળનું નિયમિત સેવન એન્ટરબેક્ટેરિયા વનસ્પતિને નિયંત્રિત કરવામાં, હાનિકારક દવાના શોષણને મર્યાદિત કરવામાં અને હાયપરકોલેસ્ટેરોલેમિયા અને કોરોનરી હૃદય રોગના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. ડેટા અનુસાર, ખોરાક, દવા અને સૌંદર્ય પ્રસાધનો સહિત વિવિધ ક્ષેત્રોમાં મગની દાળ અત્યંત અસરકારક છે.

મગની દાળ તરીકે પણ ઓળખાય છે :- વિગ્ના રેડિએટા, ફેસોલસ રેડિયેટસ, મુંગલ્યા, મૂંગ, લીલા ગ્રામ, મગ, મગ, મુંગા, હેસરા, હેસોરુબલ્લી, ચેરુપાયર, મુગા, જૈમુગા, મુંગી, મુંગા પટ્ટચાઈ પયારુ, પાસી પયારુ, સિરુ મુર્ગ, પેસાલુ, પાચ્છ પેસાલુ, મૂંગ.

મગની દાળમાંથી મળે છે :- છોડ

મગ દાળ ના ઉપયોગો અને ફાયદાઓ:-

કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, મગની દાળ (વિગ્ના રેડિએટા) ના ઉપયોગો અને ફાયદાઓ નીચે મુજબ દર્શાવેલ છે.^(HR/2)

• અપચો : ખાવામાં આવેલ ખોરાકનું અપૂરતું પાચન થવાથી અપચો થાય છે. અગ્નિમંડ્ય અપચો (નબળી પાચન અગ્નિ)નું મુખ્ય કારણ છે. તેના દીપન (ભૂખ લગાડનાર) ગુણધર્મને લીધે, મગની દાળ અપચાની સારવાર માટે અગ્નિ (પાચનની અગ્નિ) ને વધારવામાં મદદ કરે છે. મગની દાળ તેની લગુ (પ્રકાશ) ગુણવત્તાને કારણે પેટ માટે ખૂબ જ સરળ છે. મગની દાળને ઉકાળતી વખતે તેમાં એક ચપટી હિંગ ઉમેરીને અપચોમાં મદદ કરી શકાય છે.
• ભૂખ ન લાગવી : ભૂખ ન લાગવી એ આયુર્વેદમાં અગ્નિમંડ્ય (નબળું પાચન) સાથે જોડાયેલું છે, અને તે વાત, પિત્ત અને કફ દોષોના અસંતુલન તેમજ મનોવૈજ્ઞાનિક ચલોને કારણે થાય છે. આનાથી ખોરાકનું અયોગ્ય પાચન થાય છે અને પેટમાં અપૂરતો ગેસ્ટ્રિક જ્યુસ નીકળે છે, પરિણામે ભૂખ ઓછી લાગે છે. તેના દીપન (ભૂખ લગાડનાર) ગુણને લીધે, મગની દાળ અગ્નિ (પાચન અગ્નિ) વધારવામાં મદદ કરે છે અને ભૂખને પ્રોત્સાહન આપે છે. તેની લગુ (પ્રકાશ) ગુણવત્તાને લીધે, તે એક સારું પાચન ઉત્તેજક અને ભૂખ લગાડનાર પણ માનવામાં આવે છે.
• અતિશય એસિડિટી : “હાયપરસીડીટી” શબ્દ પેટમાં એસિડની વધુ માત્રાને દર્શાવે છે. જ્યારે પાચન અગ્નિને નુકસાન થાય છે ત્યારે પિત્ત ઉગ્ર બને છે, પરિણામે ખોરાકનું અયોગ્ય પાચન થાય છે અને અમાનું સર્જન થાય છે (અયોગ્ય પાચનને કારણે ઝેર શરીરમાં રહે છે). પાચનતંત્રમાં અમાના સંચયને કારણે અતિશય એસિડિટી થાય છે. તેના પિત્તા સંતુલન અને દીપન (ભૂખ લગાડનાર) ગુણોને લીધે, મગની દાળ અતિશય એસિડ ઉત્પન્ન થવાથી બચવામાં મદદ કરે છે અને પાચનને પ્રોત્સાહન આપે છે, જે હાઈપરએસીડીટીથી રાહત આપે છે.
• ઝાડા : ઝાડા, જેને આયુર્વેદમાં અતિસાર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે વાત દોષના અસંતુલનને કારણે થાય છે. અયોગ્ય ખોરાક, ગંદા પાણી, પ્રદૂષકો, માનસિક તાણ અને અગ્નિમંડ્યા (નબળી પાચન અગ્નિ) દ્વારા વાટ વધે છે. આ બગડેલું વાટ અસંખ્ય શારીરિક પેશીઓમાંથી આંતરડામાં પ્રવાહી ખેંચે છે અને તેને મળ સાથે ભળી જાય છે, પરિણામે ઝાડા (છૂટક, પાણીયુક્ત હલનચલન) થાય છે. મગની દાળની ગ્રહી (શોષક) ગુણધર્મ આંતરડામાંથી વધારાનું પ્રવાહી શોષવામાં મદદ કરે છે, ઝાડા અટકાવે છે. ડાયેરિયા-એમાં મદદ કરવા માટે મગની દાળ લો. હળવી ખીચડીના રૂપમાં મગની દાળ વડે અતિસારની સારવાર કરી શકાય છે.
• આંખની તકલીફ : પિત્ત અને કફ દોષનું અસંતુલન એ આંખની વિકૃતિઓ જેમ કે બળતરા, ખંજવાળ અથવા બળતરાનું સૌથી સામાન્ય કારણ છે. મગ દાળના પિટ્ટા-કફા સંતુલન અને નેત્ર્ય (આંખનું ટોનિક) લક્ષણો આંખની સમસ્યાઓના સંચાલનમાં મદદ કરે છે. તે દોષના ઉત્તેજનાને રોકવામાં તેમજ આંખોમાં બળતરા, ખંજવાળ અથવા બળતરા જેવા લક્ષણોને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
• ત્વચા સમસ્યાઓ : “મગની દાળ ત્વચા માટે સારી છે અને ખીલ, બળતરા, ખંજવાળ અને બળતરા સહિતની સમસ્યાઓમાં મદદ કરી શકે છે.” પિત્ત અને કફ દોષનું અસંતુલન આ સમસ્યાઓનું કારણ બને છે. તેના પિત્ત-કફ સંતુલન, સીતા (ઠંડી) અને કષાય (કશાય) ગુણોને લીધે, મગની દાળ તેમના સંચાલનમાં મદદ કરે છે. તે ત્વચાના વિકારોને રોકવા અને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. a. 50 ગ્રામ મગની દાળને એક બેસિનમાં આખી રાત પલાળી રાખો અને બીજા દિવસે સવારે સ્વસ્થ ચમકતી ત્વચા મેળવવા માટે તેને બારીક પેસ્ટમાં ક્રશ કરો. b. પેસ્ટ કરવા માટે, 1 ચમચી કાચું મધ અને 1 ચમચી બદામનું તેલ ઉમેરો. c. આ ફેસ પેકને તમારા ચહેરા પર સરખી રીતે લગાવો. d. તેને સાદા પાણીથી ધોતા પહેલા 15-20 મિનિટ માટે રહેવા દો. તમારી ત્વચાને સ્વસ્થ ગ્લો આપવા માટે દર બીજા દિવસે આ પેક લગાવો. a. 1/4 કપ મગની દાળને આખી રાત પલાળી રાખો અને ખીલ અથવા ખીલથી છુટકારો મેળવવા માટે સવારે તેને બારીક પેસ્ટમાં ક્રશ કરો. b. પેસ્ટ કરવા માટે, 2 ચમચી હાથથી બનાવેલું ઘી ઉમેરો. c. આ પેસ્ટને ઉપરની ગતિમાં તમારી ત્વચા પર લગાવો. d. ખીલ અને પિમ્પલ્સને દૂર રાખવા માટે અઠવાડિયામાં ત્રણ વખત આ પેસ્ટ લગાવો.

Video Tutorial

મગની દાળનો ઉપયોગ કરતી વખતે સાવચેતી રાખવી:-

કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, મગ દાળ (વિગ્ના રેડિએટા) લેતી વખતે નીચેની સાવચેતી રાખવી જોઈએ.^(HR/3)

• મગની દાળ લેતી વખતે ખાસ સાવચેતી રાખવી:-

  કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, મગની દાળ (વિગ્ના રેડિએટા) લેતી વખતે નીચેની ખાસ સાવચેતી રાખવી જોઈએ.^(HR/4)

  • એલર્જી : કેટલાક લોકોને મગની દાળ ખાધા પછી હળવી બળતરાયુક્ત પ્રતિક્રિયાઓ થઈ શકે છે. પરિણામે, સામાન્ય રીતે એવી ભલામણ કરવામાં આવે છે કે તમે તમારા આહારમાં મગની દાળને એકીકૃત કરતા પહેલા તબીબી સલાહ લો.

  મગની દાળ કેવી રીતે લેવી:-

  કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, મગ દાળ (વિગ્ના રેડિએટા) ને નીચે દર્શાવેલ પદ્ધતિઓમાં લઈ શકાય છે.^(HR/5)

  • Mung Daal : ચારથી આઠ ચમચી મગની દાળ લો. તેમાં પાણી ઉમેરો. તમારા સ્વાદના આધારે હળદર તેમજ મીઠું ઉમેરો. દાળને પ્રેશર કૂકરમાં અસરકારક રીતે ઉકાળો. દિવસમાં એકથી બે વખત મગ દાળની વાનગીઓનો આનંદ માણો જેથી ખોરાકની સારી પાચનશક્તિ જાળવવામાં મદદ મળે.
  • Mung Daal Halwa : એક પેનમાં ચારથી પાંચ ચમચી ઘી લો. તેમાં દસથી પંદર ચમચી મગની દાળની પેસ્ટ ઉમેરો. સતત હલાવતા રહીને મધ્યમ આગ પર પેસ્ટને બરાબર પકાવો. તમારા સ્વાદ અનુસાર તેમાં ખાંડ તેમજ સંપૂર્ણપણે ડ્રાયફ્રૂટ્સ ઉમેરો. હેલ્ધી ડેઝર્ટ તરીકે ટેસ્ટી મગ દાળના હલવાનો આનંદ લો. આ જ રીતે ખોરાકનું પાચન, તૃષ્ણા અને આંતરિક રીતે સહનશક્તિ સપ્લાય કરવામાં મદદ કરશે.
  • Mung Daal paste : બે થી ત્રણ ચમચી મગની દાળની પેસ્ટ લો. તેમાં દૂધ ઉમેરો. ચહેરા અને શરીર પર પણ લગાવો. તેને ચારથી પાંચ મિનિટ રહેવા દો. નળના પાણીથી સંપૂર્ણપણે ધોઈ લો. આ ઉપાયનો ઉપયોગ અઠવાડિયામાં બે થી ત્રણ વખત કરો જેથી ત્વચા સંપૂર્ણપણે શુષ્ક તેમજ નિષ્ઠુર ત્વચાને દૂર કરે.
  • Mung Daal powder : બે થી ત્રણ ચમચી મગની દાળનો પાવડર લો. પેસ્ટ બનાવવા માટે થોડું ચડેલું પાણી અને એપલ સીડર વિનેગર ઉમેરો. વાળ તેમજ માથાની ચામડી પર સમાનરૂપે લાગુ કરો. તેને બે થી ત્રણ કલાક આરામ કરવા દો. શેમ્પૂ તેમજ પાણીથી ધોઈ લો. મુલાયમ અને ચમકદાર વાળ મેળવવા માટે અઠવાડિયામાં એકથી બે વાર આ ઉપાયનો ઉપયોગ કરો.

  મગની દાળ કેટલી લેવી જોઈએ:-

  કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, મગની દાળ (વિગ્ના રેડિએટા) નીચે દર્શાવેલ માત્રામાં લેવી જોઈએ.^(HR/6)

  • Mung daal Paste : બે થી ત્રણ ચમચી અથવા તમારી જરૂરિયાત મુજબ.
  • Mung daal Powder : બે થી ત્રણ ચમચી અથવા તમારી જરૂરિયાત મુજબ.

  મગ દાળની આડ અસરો:-

  કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, મગ દાળ (વિગ્ના રેડિએટા) લેતી વખતે નીચેની આડઅસરોને ધ્યાનમાં લેવી જરૂરી છે.^(HR/7)

  • ચીડિયાપણું
  • થાક
  • અધીરાઈ
  • ઝાડા
  • ઉબકા
  • પેટમાં ખેંચાણ

  મગની દાળને લગતા વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો:-

  Question. શું મગ દાળ સ્ટાર્ચ આરોગ્યપ્રદ છે?

  Answer. હા, મગની દાળનો સ્ટાર્ચ તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે. મગની દાળનો સ્ટાર્ચ પેટ અને આંતરડા માટે ફાયદાકારક છે. તે પોષક તત્વોથી ભરપૂર છે અને તેનો ઉપયોગ વિવિધ પ્રકારના સ્વસ્થ આહારને વધારવા માટે થઈ શકે છે. તે ખાસ કરીને નબળા પાચન તંત્રવાળા લોકો માટે ફાયદાકારક છે.

  Question. શું તમે કાચા મગની દાળ ખાઈ શકો છો?

  Answer. મગની દાળ કાચી હોય ત્યારે એકદમ મજબુત હોય છે, જે તેને પચવામાં અને દૂર કરવામાં અઘરી બનાવે છે. તેથી જ તેને પલાળીને/અથવા ઉકાળી લીધા પછી તેનું સેવન કરવું શ્રેષ્ઠ છે.

  Question. શું તમારે રાંધતા પહેલા મગની દાળ પલાળી રાખવાની જરૂર છે?

  Answer. મગની દાળને રાંધતા પહેલા પલાળી લેવી જોઈએ. મગની દાળને થોડીવાર પાણીમાં પલાળી રાખવાથી તેને રાંધવામાં સરળતા રહે છે.

  Question. શું મગની દાળ ડાયાબિટીસ માટે સારી છે?

  Answer. તેના એન્ટીઑકિસડન્ટ અને બળતરા વિરોધી લાક્ષણિકતાઓને કારણે, મગની દાળ ડાયાબિટીસના સંચાલનમાં મદદ કરી શકે છે. તે સ્વાદુપિંડના બીટા કોશિકાઓને ઇજાઓથી રક્ષણ આપે છે અને ઇન્સ્યુલિનના પ્રકાશનને વેગ આપે છે, રક્ત ખાંડનું સ્તર ઘટાડે છે.

  ડાયાબિટીસ, જેને મધુમેહા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે વાત-કફ દોષના અસંતુલન અને ખરાબ પાચનને કારણે થાય છે. ક્ષતિગ્રસ્ત પાચન સ્વાદુપિંડના કોષોમાં અમા (ક્ષતિયુક્ત પાચનના પરિણામે શરીરમાં રહેલો ઝેરી કચરો) ના સંચયનું કારણ બને છે, જે ઇન્સ્યુલિનની પ્રવૃત્તિને નબળી પાડે છે. તેનો મધુર (મીઠો) સ્વાદ હોવા છતાં, મગની દાળ તેના કફ સંતુલન અને કષાય (એસ્ટ્રિજન્ટ) ગુણોને કારણે સામાન્ય ઇન્સ્યુલિન સ્તર જાળવી રાખીને ડાયાબિટીસ મેનેજમેન્ટમાં મદદ કરે છે. આ શરીરમાં લોહીમાં શર્કરાના સામાન્ય સ્તરને જાળવવામાં મદદ કરે છે, તેથી ડાયાબિટીસને અટકાવે છે.

  Question. શું મગની દાળ સ્વાસ્થ્ય જાળવવામાં મદદ કરે છે?

  Answer. હા, મગ દાળના દીપન (ભૂખ લગાડનાર) અને બાલ્યા (શક્તિ પૂરી પાડનાર) ગુણધર્મો સારા સ્વાસ્થ્યને ટકાવી રાખવામાં મદદ કરે છે. તે ભૂખ વધારીને પાચનમાં મદદ કરે છે અને શરીરને આંતરિક શક્તિ પ્રદાન કરે છે, જે મજબૂત હાડકાં અને સ્નાયુઓને જાળવવામાં મદદ કરે છે.

  Question. શું મગની દાળ શરીરમાં યુરિક એસિડના ઉચ્ચ સ્તરને નિયંત્રિત કરવા માટે સારી છે?

  Answer. તેના લગુ (પ્રકાશ) અને દીપન (ભૂખ લગાડનાર) ગુણોને લીધે, મગની દાળ શરીરમાં યુરિક એસિડનું સ્તર ઘટાડવામાં અસરકારક છે. અતિશય યુરિક એસિડ એ એક સમસ્યા છે જે ત્યારે થાય છે જ્યારે કિડની નબળા અથવા અપૂરતી પાચનને કારણે સામાન્ય ઉત્સર્જન પ્રક્રિયા હાથ ધરી શકતી નથી. મગની દાળ અથવા મગની દાળ પાચનમાં મદદ કરે છે અને સરળતાથી પચી જાય છે, જે યુરિક એસિડનું સામાન્ય સ્તર જાળવવામાં મદદ કરે છે.

  Question. શું મગની દાળ લીવર માટે સારી છે?

  Answer. તેના લગુ (પ્રકાશ) અને દીપન (ભૂખ લગાડનાર) ગુણોને લીધે, મગની દાળ યકૃત અને યકૃત સંબંધિત કેટલીક બિમારીઓ જેમ કે ડિસપેપ્સિયા માટે ફાયદાકારક છે. તે અગ્નિ (પાચન અગ્નિ) ને વધારવામાં અને પાચનમાં સુધારો કરવામાં મદદ કરે છે, પરિણામે તંદુરસ્ત યકૃત બને છે.

  Question. શું મગની દાળ બાળકો માટે સારી છે?

  Answer. નવજાત શિશુઓ માટે મગ દાળના ફાયદાઓને સમર્થન આપવા માટે પૂરતા વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી.

  Question. શું મગની દાળ સંધિવા માટે સારી છે?

  Answer. વાટ દોષના અસંતુલન તેમજ અપૂરતા પાચનને કારણે સંધિવા થાય છે, જેના પરિણામે યુરિક એસિડના સ્તરમાં વધારો થાય છે. તેમના લગુ (પ્રકાશ) અને દીપન (ભૂખ લગાડનાર) ગુણોને લીધે, મગની દાળ શરીરમાં યુરિક એસિડનું સ્તર ઘટાડવા માટે ફાયદાકારક છે. અતિશય યુરિક એસિડ એ એક સમસ્યા છે જે ત્યારે થાય છે જ્યારે કિડની નબળા અથવા અપૂરતી પાચનને કારણે સામાન્ય ઉત્સર્જન પ્રક્રિયા હાથ ધરી શકતી નથી. મગની દાળ અથવા મગની દાળ પાચનમાં મદદ કરે છે અને પચવામાં સરળ છે, જે યુરિક એસિડનું સામાન્ય સ્તર જાળવવામાં મદદ કરે છે અને તેથી સંધિવાને અટકાવે છે.

  Question. શું મગની દાળ સંધિવા માટે સારી છે?

  Answer. મગ દાળના એન્ટીઑકિસડન્ટ અને બળતરા વિરોધી ગુણો સંધિવાના લક્ષણોના સંચાલનમાં મદદ કરી શકે છે. મગની દાળમાં એવા સંયોજનો હોય છે જે બળતરા પેદા કરનાર પ્રોટીનના કાર્યને અટકાવે છે. આ સંધિવા સંબંધિત સાંધાના દુખાવા અને બળતરામાં રાહત આપે છે.

  હા, મગની દાળ સંધિવાની સારવારમાં ઉપયોગી થઈ શકે છે. આર્થરાઈટિસ પાચનની અછત અથવા અપૂરતા કારણે થાય છે. મગની દાળ તેના લગુ (પ્રકાશ) પાત્રને કારણે સરળતાથી સુપાચ્ય છે. મગની દાળ સંધિવા માટે પણ ઉપયોગી છે કારણ કે તેમાં દીપન (ભૂખ લગાડનાર) ગુણ છે જે પાચનમાં મદદ કરે છે.

  Question. શું મગની દાળ કોલેસ્ટ્રોલ માટે સારી છે?

  Answer. હા, મગ દાળના કોલેસ્ટ્રોલ-ઘટાડવાના ગુણો કોલેસ્ટ્રોલ મેનેજમેન્ટમાં મદદ કરી શકે છે. તે સારા કોલેસ્ટ્રોલ (ઉચ્ચ ઘનતાવાળા લિપોપ્રોટીન)ને વધારતી વખતે શરીરમાં કુલ કોલેસ્ટ્રોલ, ટ્રાઇગ્લિસરાઈડ્સ અને ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ (ઓછી ઘનતાવાળા લિપોપ્રોટીન)ને ઘટાડે છે.

  અગ્નિનું અસંતુલન ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલ (પાચન આગ)નું કારણ બને છે. અમા (ખોટી પાચનક્રિયાને કારણે શરીરમાં રહેલું ઝેરી અવશેષ) ના રૂપમાં વધુ પડતા ઝેરી તત્વો નબળા પાચનને કારણે રક્ત વાહિનીઓને બંધ કરી દે છે. તેના દીપન (ભૂખ લગાડનાર) કાર્યને લીધે, મગની દાળ પાચનમાં મદદ કરે છે, શરીરમાં ઝેરનું ઉત્પાદન મર્યાદિત કરે છે.

  Question. શું મગની દાળ હાઈ બ્લડ પ્રેશર માટે સારી છે?

  Answer. મગની દાળ હાઈ બ્લડ પ્રેશરનું કારણ બને તેવા એન્ઝાઇમની ક્રિયાને અવરોધિત કરીને બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે, તેમ છતાં આનો બેકઅપ લેવા માટે પૂરતા વૈજ્ઞાનિક ડેટા નથી.

  Question. શું મગની દાળ કિડનીના દર્દીઓ માટે સારી છે?

  Answer. કિડનીની વિકૃતિઓ ધરાવતા દર્દીઓમાં મગની દાળના ઉપયોગને સમર્થન આપવા માટે પૂરતા વૈજ્ઞાનિક ડેટા નથી.

  Question. શું મગની દાળ બળતરા ઘટાડવામાં મદદ કરે છે?

  Answer. હા, મગ દાળના બળતરા વિરોધી ગુણો બળતરા ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. તે બળતરાને પ્રેરિત કરતા ચોક્કસ મધ્યસ્થીઓના કાર્યને અટકાવીને શરીરમાં દુખાવો અને બળતરા ઘટાડે છે.

  બળતરા સામાન્ય રીતે વાત-પિત્તા દોષના અસંતુલનને કારણે થાય છે. તેના પિત્તા સંતુલિત ગુણધર્મોને લીધે, મગની દાળ બળતરાને રોકવા અને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.

  Question. શું મગની દાળ સ્થૂળતાને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે?

  Answer. હા, મગની દાળ વધુ વજન ધરાવતા લોકો માટે સારી છે કારણ કે તેમાં ચરબી ઓછી અને ફાઈબર વધારે છે. તે તમને સંપૂર્ણ લાગે છે અને તમારી તૃષ્ણાઓ ઘટાડે છે. તે કેલરીમાં પણ ઓછી છે અને તેમાં ચોક્કસ ઘટકો છે જે તમને વધુ કેલરી બર્ન કરવામાં મદદ કરે છે, જે વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.

  વજનમાં વધારો (સ્થૂળતા) ખરાબ ખાવાની આદતો અને બેઠાડુ જીવનશૈલીને કારણે થાય છે, જેના પરિણામે પાચનતંત્ર નબળી પડી જાય છે. કફ દોષ, જ્યારે સોજો આવે છે, ત્યારે અસ્વસ્થ વજન વૃદ્ધિમાં ફાળો આપે છે. અપૂરતા અથવા ગેરહાજર પાચનના પરિણામે લિપિડ અને અમાના સ્વરૂપમાં ઝેર રચાય છે અને સંચિત થાય છે. તેના કફ સંતુલન અને દીપન (ભૂખ લગાડનાર) ગુણોને લીધે, મગની દાળ શરીરમાં ઝેરી તત્વોને રોકવામાં મદદ કરે છે, તેથી સ્થૂળતાના સંચાલનમાં મદદ કરે છે.

  Question. મગની દાળ જઠરાંત્રિય વિકૃતિઓના સંચાલનમાં કેવી રીતે મદદ કરે છે?

  Answer. મગ દાળની એન્ટિમાઇક્રોબાયલ અને એન્ટિબેક્ટેરિયલ લાક્ષણિકતાઓ ગેસ્ટ્રોઇન્ટેસ્ટાઇનલ સમસ્યાઓના ઉપચારમાં મદદ કરી શકે છે. મગની દાળમાં એવા સંયોજનો હોય છે જે જઠરાંત્રિય બિમારીઓનું કારણ બને તેવા જંતુઓનો વિકાસ ધીમો કરે છે.

  પિત્ત દોષનું અસંતુલન, જે અપચોનું કારણ બને છે, તે જઠરાંત્રિય સમસ્યાઓનું સૌથી સામાન્ય કારણ છે. તેના પિત્તા સંતુલન અને દીપન (ભૂખ લગાડનાર) ગુણોને કારણે, તમારા સામાન્ય આહારમાં મગની દાળનો સમાવેશ થાય છે, જે પાચનમાં મદદ કરે છે, જે જઠરાંત્રિય સમસ્યાઓને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે.

  Question. શું મગની દાળ સેપ્સિસના કેસમાં મદદરૂપ છે?

  Answer. સેપ્સિસ એ એક ડિસઓર્ડર છે જે ઉદભવે છે જ્યારે શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ ચેપ પર પ્રતિક્રિયા આપે છે. તેમાં એન્ટિબેક્ટેરિયલ ગુણધર્મો છે જે જીવાણુના વિકાસને પ્રતિબંધિત કરે છે જ્યારે ચેપનો સામનો કરવા માટે સંયોજનો મુક્ત કરે છે, સેપ્સિસને અટકાવે છે.

  Question. શું મગની દાળ (કઠોળ) એલર્જી પેદા કરી શકે છે?

  Answer. હા, મગની દાળ અમુક લોકોમાં એલર્જીક પ્રતિક્રિયા પેદા કરી શકે છે. જે વ્યક્તિઓને મગની દાળથી એલર્જી હોય છે, તેને ખાવાથી એલર્જીક પ્રતિક્રિયા ઉત્તેજિત કરતા ચોક્કસ મધ્યસ્થીઓના પ્રકાશનમાં વધારો થઈ શકે છે.

  Question. શું મગની દાળ બળતરા પેદા કરે છે?

  Answer. બળતરામાં મગ દાળની ભૂમિકાને સમર્થન આપવા માટે પૂરતા વૈજ્ઞાનિક ડેટા નથી.

  Question. શું મગની દાળ ત્વચા માટે સારી છે?

  Answer. હા, મગની દાળ ત્વચા માટે ફાયદાકારક હોઈ શકે છે કારણ કે તેમાં એવા ઘટકો (ફ્લેવોન્સ) હોય છે જે ત્વચાને સફેદ કરવાના ગુણ ધરાવે છે. ફ્લેવોન્સની હાજરીને કારણે, તેનો ઉપયોગ કોસ્મેટિક ઘટક તરીકે થાય છે.

  હા, મગની દાળ તમારી ત્વચા માટે સારી છે. તેના પિત્ત-કફ સંતુલન, કષાય (એસ્ટ્રિંજન્ટ) અને સીતા (ઠંડી) લાક્ષણિકતાઓને લીધે, તે ત્વચાને તંદુરસ્ત ચમક આપે છે અને તેને ખીલ/પિમ્પલ્સથી મુક્ત રાખે છે.

  Question. શું મગની દાળ ખરજવું માટે સારી છે?

  Answer. તેના બળતરા વિરોધી ગુણધર્મોને કારણે, મગની દાળ ખરજવુંની સારવારમાં ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. જ્યારે ત્વચા પર લાગુ કરવામાં આવે છે, ત્યારે તે ખરજવું સાથે સંકળાયેલ પીડા અને બળતરાથી રાહત આપે છે. તે ખંજવાળ દૂર કરવામાં પણ મદદ કરે છે.

  ખરજવું એ ત્વચાની સ્થિતિ છે જે પિત્તા દોષના અસંતુલનને કારણે થાય છે. તે કેટલાક કિસ્સાઓમાં ખંજવાળ, બળતરા અને પીડા જેવા લક્ષણોનું કારણ બને છે. તેના પિત્ત સંતુલન, કષાય (કશાય) અને સીતા (ઠંડી) ગુણોને લીધે, મગની દાળ ખરજવું, બળતરા અને પીડા જેવા ખરજવુંના લક્ષણોને દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે. તે અસરગ્રસ્ત વિસ્તારને ઠંડક અને સુખદાયક અસર પણ પ્રદાન કરે છે.

  Question. શું મગની દાળ વાળ માટે સારી છે?

  Answer. વાળ માટે મગની દાળના ફાયદાઓ વૈજ્ઞાનિક સંશોધન દ્વારા સારી રીતે સમર્થિત નથી.

  SUMMARY

  કઠોળ (બીજ અને સ્પ્રાઉટ્સ) એ રોજિંદા ખોરાકની લોકપ્રિય વસ્તુ છે જેમાં વિવિધ પ્રકારના પોષક તત્વો અને જૈવિક પ્રવૃત્તિ હોય છે. એન્ટીઑકિસડન્ટ, એન્ટિ-ડાયાબિટીક, એન્ટિમાઇક્રોબાયલ, એન્ટિ-હાયપરલિપિડેમિક અને એન્ટિહાઇપરટેન્સિવ અસર, બળતરા વિરોધી અને એન્ટિ-કેન્સર, એન્ટિ-ટ્યુમર અને એન્ટિ-મ્યુટેજેનિક અસરો એ માત્ર થોડી જ ક્રિયાઓ છે જેમાં અસંખ્ય આરોગ્ય-લાભકારી બાયોએક્ટિવ રસાયણો છે.