હનુમાનાસન કેવી રીતે કરવું, તેના ફાયદા અને સાવચેતીઓ

હનુમાનાસન શું છે

હનુમાનાસન અસાધારણ શક્તિ અને પરાક્રમના શક્તિશાળી વાનર વડા (ભગવાન હનુમાન), જેમના પરાક્રમ મહાકાવ્ય રામાયણમાં ઉજવવામાં આવે છે.

• તે અંજના અને પવનના દેવતા વાયુનો પુત્ર હતો. પછી આ દંભ, જેમાં પગ આગળ અને પાછળ વિભાજિત થાય છે, તે હનુમાનના ભારતના દક્ષિણ છેડાથી શ્રીલંકા ટાપુ સુધીના પ્રખ્યાત કૂદકાની નકલ કરે છે.

તરીકે પણ જાણો: મંકી પોઝ, સ્પ્લિટ પોશ્ચર, હનુમાન આસન, હનુમાન આસન, હનુમાન

આ આસન કેવી રીતે શરૂ કરવું

• ફ્લોર પર લંબરૂપ જાંઘો સાથે ઘૂંટણિયેની સ્થિતિમાં આવો.
• ફ્લોર પર હીલ વડે જમણો પગ સીધો તમારી સામે લાવો.
• જમણા પગને સીધો રાખીને, જમણી એડીને આગળ સ્લાઇડ કરવાનું શરૂ કરો, જ્યાં સુધી તમે ડાબા પગને તમારી પાછળ લંબાવીને શક્ય તેટલો સીધો ન લાવો.
• હિપ્સને સમાંતર અને આગળની તરફ રાખો.
• પોઝને 5-10 શ્વાસો સુધી પકડી રાખો અને પછી બીજી બાજુ પુનરાવર્તન કરો.

આ આસન કેવી રીતે સમાપ્ત કરવું

• બહાર આવવા માટે, જમણા પગને વાળો અને તેને શરીર તરફ પાછો ખેંચો અને આરામ કરો.

વિડિઓ ટ્યુટોરીયલ

હનુમાનાસનના ફાયદા

સંશોધન મુજબ, આ આસન નીચે મુજબ મદદરૂપ છે^(YR/1)

1. જાંઘ, હેમસ્ટ્રિંગ્સ, જંઘામૂળને ખેંચે છે.
2. પેટના અંગોને ઉત્તેજિત કરે છે.
3. આ સ્થિતિ પગના સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે અને જો નિયમિતપણે પ્રેક્ટિસ કરવામાં આવે તો દોડવીર માટે મદદરૂપ થાય છે.
4. જાંઘના અપહરણકર્તા સ્નાયુઓને આરામ અને મજબૂત બનાવે છે.
5. ગૃધ્રસી અને પગની અન્ય ખામીઓને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.

હનુમાનાસન કરતા પહેલા રાખવાની સાવચેતી

કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, નીચે દર્શાવેલ રોગોમાં સાવચેતી રાખવાની જરૂર છે^(YR/2)

1. જો તમને જંઘામૂળ અથવા હેમસ્ટ્રિંગમાં ઇજાની સમસ્યા હોય તો આ આસન ટાળો.

તેથી, જો તમને ઉપર જણાવેલ કોઈપણ સમસ્યા હોય તો તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લો.

યોગનો ઇતિહાસ અને વૈજ્ઞાનિક આધાર

પવિત્ર લખાણોના મૌખિક પ્રસારણ અને તેના ઉપદેશોની ગુપ્તતાને લીધે, યોગનો ભૂતકાળ રહસ્યો અને મૂંઝવણોથી ઘેરાયેલો છે. પ્રારંભિક યોગ સાહિત્ય નાજુક તાડના પાંદડા પર રેકોર્ડ કરવામાં આવ્યું હતું. તેથી તે સરળતાથી નુકસાન, નાશ અથવા ખોવાઈ ગયું હતું. યોગની ઉત્પત્તિ 5,000 વર્ષ પહેલાંની હોઈ શકે છે. જો કે અન્ય વિદ્વાનો માને છે કે તે 10,000 વર્ષ જેટલું જૂનું હોઈ શકે છે. યોગના લાંબા અને પ્રસિદ્ધ ઇતિહાસને વિકાસ, અભ્યાસ અને શોધના ચાર અલગ-અલગ સમયગાળામાં વિભાજિત કરી શકાય છે.

• પૂર્વ શાસ્ત્રીય યોગ
• શાસ્ત્રીય યોગ
• પોસ્ટ ક્લાસિકલ યોગા
• આધુનિક યોગ

યોગ એ દાર્શનિક અભિવ્યક્તિઓ સાથેનું મનોવૈજ્ઞાનિક વિજ્ઞાન છે. પતંજલિ તેની યોગ પદ્ધતિની શરૂઆત કરે છે કે મનને નિયંત્રિત કરવું જોઈએ – યોગ-ચિત્ત-વૃત્તિ-નિરોધઃ. પતંજલિ કોઈના મનનું નિયમન કરવાની જરૂરિયાતના બૌદ્ધિક આધારને શોધતી નથી, જે સાંખ્ય અને વેદાંતમાં જોવા મળે છે. યોગ, તે ચાલુ રાખે છે, મનનું નિયમન છે, વિચાર-સામગ્રીનું અવરોધ છે. યોગ એ વ્યક્તિગત અનુભવ પર આધારિત વિજ્ઞાન છે. યોગનો સૌથી આવશ્યક ફાયદો એ છે કે તે આપણને સ્વસ્થ શારીરિક અને માનસિક સ્થિતિ જાળવવામાં મદદ કરે છે.

યોગ વૃદ્ધત્વ પ્રક્રિયાને ધીમી કરવામાં મદદ કરી શકે છે. કારણ કે વૃદ્ધત્વ મોટે ભાગે ઓટોઇનટોક્સિકેશન અથવા સ્વ-ઝેર દ્વારા શરૂ થાય છે. તેથી, આપણે શરીરને સ્વચ્છ, લવચીક અને યોગ્ય રીતે લ્યુબ્રિકેટ કરીને કોષના અધોગતિની અપચય પ્રક્રિયાને નોંધપાત્ર રીતે મર્યાદિત કરી શકીએ છીએ. યોગના સંપૂર્ણ લાભો મેળવવા માટે યોગાસન, પ્રાણાયામ અને ધ્યાન બધાને જોડવા જોઈએ.

સારાંશ
હનુમાનાસન સ્નાયુઓની લવચીકતા વધારવામાં, શરીરના આકારમાં સુધારો કરવા, માનસિક તણાવ ઘટાડવામાં, તેમજ એકંદર આરોગ્યને સુધારવામાં મદદરૂપ છે.