સમાસન શું છે
સમાસન આ મુદ્રામાં શરીર સપ્રમાણ સ્થિતિમાં રહે છે અને તેથી તેને સમાસન નામ આપવામાં આવ્યું છે. તે એક ધ્યાનાત્મક આસન છે.
તરીકે પણ જાણો: સપ્રમાણ આસન, સમાન મુદ્રા, સામ આસન, સમા આસન
આ આસન કેવી રીતે શરૂ કરવું
- બંને પગ ફેલાવો અને 1 થી 1.5 ફૂટના અંતરે રાખો.
- ડાબા પગને ઘૂંટણમાં વાળો અને તેને જમણા પગની જાંઘને સ્પર્શે એવી રીતે મૂકો કે તેની એડી પ્રજનન અંગ પર ટકી રહે.
- જમણા પગને ઘૂંટણમાં વાળો અને તેનો પગ જાંઘની વચ્ચે રાખો અને તેની એડી ડાબા પગની બાજુમાં મુકો.
- બંને હાથના કાંડાને સંબંધિત ઘૂંટણ પર રાખો અને ધ્યાન મુદ્રા લો.
- સામાન્ય શ્વાસ ચાલુ રાખો.
આ આસન કેવી રીતે સમાપ્ત કરવું
- હાથ કમરની બાજુમાં લાવો.
- ઘૂંટણમાં જમણો પગ સીધો કરો.
- ઘૂંટણમાં ડાબા પગને સીધો કરો.
- બંને પગ એકસાથે મેળવો, બેસવાની મુદ્રા લો.
વિડિઓ ટ્યુટોરીયલ
સમાસનના ફાયદા
સંશોધન મુજબ, આ આસન નીચે મુજબ મદદરૂપ છે(YR/1)
- આ આસનમાં કરોડરજ્જુને ટટ્ટાર રાખવામાં આવતી હોવાથી તેની કામગીરીમાં ઘણો સુધારો થાય છે.
- ધ્યાન મુદ્રા પલ્સ બીટ્સને સ્થિર કરવામાં વધુ મદદ કરે છે.
- પરિણામે સ્નાયુઓ પરનો તાણ ઓછો થાય છે, જે બદલામાં હૃદય પરનો તાણ ઘટાડે છે.
- શ્વાસ પણ ધીમો પડી જાય છે, આ બધાની સામૂહિક અસરથી મનની એકાગ્રતા પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.
સમાસન કરતા પહેલા રાખવાની સાવચેતી
કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, નીચે દર્શાવેલ રોગોમાં સાવચેતી રાખવાની જરૂર છે(YR/2)
- હાઈડ્રોસેલ અથવા અંડકોષના વિસ્તરણથી પીડાતા લોકોએ આ આસનનો અભ્યાસ કરવો જોઈએ નહીં.
તેથી, જો તમને ઉપર જણાવેલ કોઈપણ સમસ્યા હોય તો તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લો.
યોગનો ઇતિહાસ અને વૈજ્ઞાનિક આધાર
પવિત્ર લખાણોના મૌખિક પ્રસારણ અને તેના ઉપદેશોની ગુપ્તતાને લીધે, યોગનો ભૂતકાળ રહસ્યો અને મૂંઝવણોથી ઘેરાયેલો છે. પ્રારંભિક યોગ સાહિત્ય નાજુક તાડના પાંદડા પર રેકોર્ડ કરવામાં આવ્યું હતું. તેથી તે સરળતાથી નુકસાન, નાશ અથવા ખોવાઈ ગયું હતું. યોગની ઉત્પત્તિ 5,000 વર્ષ પહેલાંની હોઈ શકે છે. જો કે અન્ય વિદ્વાનો માને છે કે તે 10,000 વર્ષ જેટલું જૂનું હોઈ શકે છે. યોગના લાંબા અને પ્રસિદ્ધ ઇતિહાસને વિકાસ, અભ્યાસ અને શોધના ચાર અલગ-અલગ સમયગાળામાં વિભાજિત કરી શકાય છે.
- પૂર્વ શાસ્ત્રીય યોગ
- શાસ્ત્રીય યોગ
- પોસ્ટ ક્લાસિકલ યોગા
- આધુનિક યોગ
યોગ એ દાર્શનિક અભિવ્યક્તિઓ સાથેનું મનોવૈજ્ઞાનિક વિજ્ઞાન છે. પતંજલિ તેની યોગ પદ્ધતિની શરૂઆત કરે છે કે મનને નિયંત્રિત કરવું જોઈએ – યોગ-ચિત્ત-વૃત્તિ-નિરોધઃ. પતંજલિ કોઈના મનનું નિયમન કરવાની જરૂરિયાતના બૌદ્ધિક આધારને શોધતી નથી, જે સાંખ્ય અને વેદાંતમાં જોવા મળે છે. યોગ, તે ચાલુ રાખે છે, મનનું નિયમન છે, વિચાર-સામગ્રીનું અવરોધ છે. યોગ એ વ્યક્તિગત અનુભવ પર આધારિત વિજ્ઞાન છે. યોગનો સૌથી આવશ્યક ફાયદો એ છે કે તે આપણને સ્વસ્થ શારીરિક અને માનસિક સ્થિતિ જાળવવામાં મદદ કરે છે.
યોગ વૃદ્ધત્વ પ્રક્રિયાને ધીમી કરવામાં મદદ કરી શકે છે. કારણ કે વૃદ્ધત્વ મોટે ભાગે ઓટોઇનટોક્સિકેશન અથવા સ્વ-ઝેર દ્વારા શરૂ થાય છે. તેથી, આપણે શરીરને સ્વચ્છ, લવચીક અને યોગ્ય રીતે લ્યુબ્રિકેટ કરીને કોષના અધોગતિની અપચય પ્રક્રિયાને નોંધપાત્ર રીતે મર્યાદિત કરી શકીએ છીએ. યોગના સંપૂર્ણ લાભો મેળવવા માટે યોગાસન, પ્રાણાયામ અને ધ્યાન બધાને જોડવા જોઈએ.
સારાંશ
સમાસન સ્નાયુઓની લવચીકતા વધારવા, શરીરના આકારમાં સુધારો કરવા, માનસિક તાણ ઘટાડવા તેમજ એકંદર આરોગ્યને સુધારવામાં મદદરૂપ છે.