દાડમ (પ્યુનિકા ગ્રેનાટમ)

દાડમ, જેને આયુર્વેદમાં “દાડીમા” તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે પોષક તત્ત્વોથી ભરપૂર ફળ છે જેનો ઉપયોગ તેના અનેક સ્વાસ્થ્ય લાભો માટે હજારો વર્ષોથી કરવામાં આવે છે.^(HR/1)

તેને કેટલીકવાર “રક્ત શુદ્ધ કરનાર” તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. જ્યારે દરરોજ ખાવામાં આવે છે, ત્યારે દાડમનો રસ ઝાડા જેવી પાચન સમસ્યાઓમાં મદદ કરી શકે છે. તે તેના એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મોને કારણે હૃદયની સમસ્યાઓ અને અતિશય કોલેસ્ટ્રોલ સાથે પણ મદદ કરી શકે છે, જે ધમનીઓને સાફ રાખવામાં મદદ કરે છે. દાડમના દાણા અથવા રસ પુરુષોને તેમના ઉર્જા સ્તર અને જાતીય સહનશક્તિ વધારવામાં મદદ કરી શકે છે. તે તેના બળતરા વિરોધી ગુણધર્મોને કારણે સંધિવાને નિયંત્રિત કરવામાં પણ મદદ કરી શકે છે. તેના એન્ટિમાઇક્રોબાયલ ગુણોને કારણે દાડમના બીજ અથવા ફૂલોનો અર્ક દાંતના રોગોની સારવારમાં ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. તદુપરાંત, દાડમના બીજના પાવડર અને પાણીથી બનેલી પેસ્ટ ત્વચા પર લગાવી શકાય છે જેથી સનબર્નથી બચી શકાય. માથાનો દુખાવો દૂર કરવા માટેનો એક લોકપ્રિય ઘરેલું ઉપાય એ છે કે દાડમના પાન અને નાળિયેર તેલ અથવા પાણીની પેસ્ટ કપાળ પર લગાવો અને થોડીવાર મસાજ કરો. ઠંડા કરેલા દાડમનો રસ પીવાથી નાક વહેતું થઈ શકે છે.

દાડમ તરીકે પણ ઓળખાય છે :- પુનિકા ગ્રાનાતુમ, કુલેખરા, દાદીમા, દાદામા, અનાર, ડાલિમ્બા, મતલમ, દાડિમ્બા, મદલાઈ, મદલમ, દાનિમ્મા, રુમ્માન, દાદીમાચ્છડા, લોહિતાપુસ્પા, દાંતાબીજા, દાલિમ, દાલિમગચ, દાદમ ફલા, ડાલિમ્બે હૌનુ, મદુલમ પઝ્મા, દાદીમ્બા

દાડમમાંથી મળે છે :- છોડ

દાડમ ના ઉપયોગો અને ફાયદા:-

ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, દાડમ (પ્યુનિકા ગ્રેનાટમ) ના ઉપયોગો અને ફાયદાઓ નીચે મુજબ દર્શાવેલ છે.^(HR/2)

• દીર્ઘકાલિન અવરોધાત્મક ફુપ્સુસીય રોગ : સીઓપીડીની ઘટનામાં દાડમ ફાયદાકારક ન હોઈ શકે (ક્રોનિક અવરોધક પલ્મોનરી રોગ). આ એ હકીકતને કારણે છે કે સીઓપીડીના દર્દીઓમાં, દાડમમાં રહેલા એન્ટીઑકિસડન્ટો અને પોલિફેનોલ્સ શોષાતા નથી અને પચતા નથી.
  ક્રોનિક ઓબ્સ્ટ્રક્ટિવ પલ્મોનરી ડિસીઝ (COPD) એ ફેફસાંની બીમારી છે જે શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી બનાવે છે. સીઓપીડી આયુર્વેદ (કફ, વાત અને પિત્ત) અનુસાર ત્રણેય દોષોના અસંતુલનને કારણે થાય છે. નિયમિત ધોરણે દાડમનું સેવન તમામ દોષોને સંતુલિત કરીને અને ફેફસાંને મજબૂત કરીને COPD લક્ષણોને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. ટિપ્સ: 1. અડધી ચમચી દાડમનો પાવડર લો. 2. લંચ અને રાત્રિભોજન પછી, COPD લક્ષણોને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરવા માટે તેને પાણી અથવા મધ સાથે ગળી લો.
• એથરોસ્ક્લેરોસિસ : દાડમ એથરોસ્ક્લેરોસિસ (બંધ ધમનીઓ) ના નિવારણમાં મદદ કરી શકે છે. તે વધારાની ચરબીને ધમનીની દિવાલોને સંચિત અને કડક થવાથી બચાવે છે. દાડમમાં એન્ટીઑકિસડન્ટની માત્રા વધુ હોય છે અને તે કુદરતી લોહીને પાતળું કરનાર તરીકે કામ કરે છે. તે ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ (LDL) (HDL) ને ઓછું કરતી વખતે સારા કોલેસ્ટ્રોલને વધારે છે. આ ધમની તકતીની રચનાની તકને પણ ઘટાડે છે.
  એથરોસ્ક્લેરોસિસ એ એક એવી સ્થિતિ છે જેમાં ધમનીઓની અંદર તકતી બને છે, તેમને સખત અને સાંકડી કરે છે. આ બિલ્ડઅપ, આયુર્વેદ અનુસાર, અમા (ખામી પાચનને કારણે શરીરમાં ઝેરી અવશેષો) સમસ્યા છે જે રક્ત પરિભ્રમણને અવરોધે છે. આ અમાની વસ્તુઓને વળગી રહેવાની વૃત્તિને કારણે છે. તે ધમનીઓને બંધ કરે છે, જેના કારણે ધમનીની દિવાલો સખત થાય છે. તેના દીપન (ભૂખ લગાડનાર) અને પચન (પાચન) ગુણોને લીધે, દાડમનો રસ અથવા પાવડર અમાને દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે. ટિપ્સ: 1. અડધી ચમચી દાડમનો પાવડર લો. 2. એથરોસ્ક્લેરોસિસનું જોખમ ઓછું કરવા માટે, લંચ અને રાત્રિભોજન પછી તેને પાણી અથવા મધ સાથે લો.
• કોરોનરી ધમની રોગ : દાડમ કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગના જોખમને ઘટાડવા માટે અભ્યાસમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે. પ્યુનિક એસિડ, જે દાડમમાં વિપુલ પ્રમાણમાં હોય છે, તે ટ્રાઇગ્લિસરાઈડના સ્તરને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. તેમાં એન્ટીઑકિસડન્ટોનો પણ સમાવેશ થાય છે જે સારા કોલેસ્ટ્રોલ (એચડીએલ) વધારતી વખતે ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ (એલડીએલ) ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
  પચક અગ્નિનું અસંતુલન ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલ (પાચન અગ્નિ)નું કારણ બને છે. જ્યારે પેશીઓનું પાચન ક્ષતિગ્રસ્ત થાય છે (અયોગ્ય પાચનને કારણે શરીરમાં ઝેરી અવશેષો રહે છે) ત્યારે વધારાના કચરાના ઉત્પાદનો અથવા અમાનું ઉત્પાદન થાય છે. આ હાનિકારક કોલેસ્ટ્રોલનું નિર્માણ અને રક્ત ધમનીઓના અવરોધ તરફ દોરી જાય છે. અગ્નિને સંતુલિત કરવાની ક્ષમતાને કારણે, દાડમ વધુ પડતા કોલેસ્ટ્રોલના નિયમનમાં મદદ કરે છે. તે અમાને ઘટાડે છે અને ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલને બનતા અટકાવે છે. ટિપ્સ: 1. દાડમના બીજને જ્યુસરમાં જ્યુસ કરો અથવા સ્ટોરમાં પહેલેથી બનાવેલો જ્યુસ ખરીદો. 2. તમારા હૃદયને સારી સ્થિતિમાં રાખવા માટે, આદર્શ રીતે નાસ્તા સાથે 1-2 કપ પીવો.
• ડાયાબિટીસ : દાડમમાં સમાયેલ પોલિફીનોલ લોહીમાં શર્કરાનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. તે બીટા કોશિકાઓને પણ ઉત્તેજિત કરે છે, જે સ્વાદુપિંડમાં ઇન્સ્યુલિન ઉત્પન્ન કરતા કોષો છે. દાડમમાં ગેલિક એસિડ જેવા એન્ટીઓક્સીડેન્ટ હોય છે. તેઓ કોષોને નુકસાનથી બચાવે છે જે ડાયાબિટીસ-સંબંધિત હૃદય રોગ તરફ દોરી શકે છે.
  ડાયાબિટીસ, જેને મધુમેહા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે વાટાના અસંતુલન અને ખરાબ પાચનને કારણે થાય છે. ક્ષતિગ્રસ્ત પાચન સ્વાદુપિંડના કોષોમાં અમા (ક્ષતિયુક્ત પાચનના પરિણામે શરીરમાં રહેલો ઝેરી કચરો) ના સંચયનું કારણ બને છે, જે ઇન્સ્યુલિનની પ્રવૃત્તિને નબળી પાડે છે. દાડમના દીપન (ભૂખ લગાડનાર) અને પચન (પાચન) લક્ષણો અમાને દૂર કરવામાં અને વધેલા વાટના નિયંત્રણમાં મદદ કરે છે. આ એલિવેટેડ બ્લડ સુગરના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. ટિપ્સ: 1. અડધી ચમચી દાડમનો પાવડર લો. 2. સામાન્ય બ્લડ શુગર લેવલ જાળવવા માટે, લંચ અને ડિનર પછી તેને પાણી સાથે ગળી લો.
• ઝાડા : દાડમમાં ટેનિક એસિડ, ફ્લેવોનોઈડ્સ અને આલ્કલોઈડ વિપુલ પ્રમાણમાં હોય છે. આંતરડાની ગતિશીલતા આ પદાર્થો દ્વારા અવરોધાય છે. તેઓ પાણી અને ક્ષારના પુનઃશોષણને પણ પ્રોત્સાહિત કરે છે, પ્રવાહીના નિર્માણને અટકાવે છે. દાડમની એન્ટિબેક્ટેરિયલ ક્રિયા S.aureus અને C. albicans ના વિકાસને અટકાવે છે, જે ઝાડાનું કારણ બને છે.
  વાતા ઝાડા, જેને આયુર્વેદમાં અતિસાર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, ખોટો ખોરાક, અશુદ્ધ પાણી, પ્રદૂષકો, માનસિક તણાવ અને અગ્નિમંડ્ય (નબળી પાચન અગ્નિ) દ્વારા ઉશ્કેરે છે. આ બગડેલું વાટ શરીરના અસંખ્ય પેશીઓમાંથી પ્રવાહી આંતરડામાં ખેંચે છે અને તેને મળ સાથે જોડે છે, પરિણામે છૂટક, પાણીયુક્ત હલનચલન અથવા ઝાડા થાય છે. દાડમના પાઉડરમાં કષાય (એસ્ટ્રિજન્ટ) હોય છે, જે આંતરડામાં પ્રવાહી જાળવી રાખીને અને આંતરડાની હિલચાલની આવર્તન ઘટાડીને ઝાડાને રોકવામાં મદદ કરે છે. ટિપ્સ: 1. અડધી ચમચી દાડમનો પાવડર લો. 2. ઝાડાને કાબૂમાં રાખવા માટે જમ્યા પછી પાણી સાથે લેવું.
• ઇરેક્ટાઇલ ડિસફંક્શન : દાડમમાં એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સ અને ફાયટોકેમિકલ્સનું પ્રમાણ વધુ હોય છે. તે બળતરા અને ઓક્સિડેટીવ તાણ ઘટાડે છે જ્યારે લોહીમાં નાઈટ્રિક ઑકસાઈડનું સ્તર વધે છે. આ રક્ત પ્રવાહમાં વધારો કરીને અને પુરુષ જનનાંગોના સરળ સ્નાયુઓને આરામ કરીને ઉત્થાન કાર્યમાં સુધારો કરે છે. હાયપરટેન્શન (ED) ના પરિણામે ઇરેક્ટાઇલ ડિસફંક્શન વધુ ખરાબ થઈ શકે છે. દાડમમાં પોલીફેનોલ્સનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જે બ્લડ પ્રેશરને ઓછું કરવામાં મદદ કરે છે. પરિણામે, EDની પ્રગતિ ધીમી પડી શકે છે.
  ઇરેક્ટાઇલ ડિસફંક્શન (ED) એ પુરૂષોમાં એક જાતીય સ્થિતિ છે જેમાં ઉત્થાન ટકાવી શકાતું નથી અથવા જાતીય સંભોગ માટે અપૂરતું મુશ્કેલ છે. ક્લેબ્ય આ બિમારી માટે આયુર્વેદિક શબ્દ છે. ઇરેક્ટાઇલ ડિસફંક્શન વાત દોષના વિઘટનને કારણે થાય છે. દાડમ ઇરેક્ટાઇલ ડિસફંક્શનની સારવારમાં અને જાતીય કાર્યક્ષમતામાં વધારો કરવામાં મદદ કરે છે. આ તેના કામોત્તેજક (વાજીકરણ) ગુણધર્મોને કારણે છે. ટિપ્સ: 1. અડધી ચમચી દાડમનો પાવડર લો. 2. ઈરેક્ટાઈલ ડિસફંક્શનના ઈલાજ માટે લંચ અને ડિનર પછી મધ સાથે લેવું.
• યોનિમાર્ગના ફંગલ ચેપ : દાડમ યોનિમાર્ગ ચેપની સારવારમાં મદદ કરી શકે છે. તેની એન્ટિવાયરલ અને એન્ટિબેક્ટેરિયલ ક્ષમતાઓ આમાં ફાળો આપે છે. સુક્ષ્મસજીવો કે જે યોનિમાર્ગના ચેપનું કારણ બને છે, જેમ કે કેન્ડીડા આલ્બિકન્સ અને ટ્રાઇકોમોનાસ યોનિનાલિસ, તેના દ્વારા અવરોધિત છે.
• મેટાબોલિક સિન્ડ્રોમ : મેટાબોલિક સિન્ડ્રોમ એ સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓના જૂથને વર્ણવવા માટે વપરાતો શબ્દ છે જેમાં હાઈ બ્લડ પ્રેશર, હાઈ કોલેસ્ટ્રોલ અને સ્થૂળતાનો સમાવેશ થાય છે. દાડમમાં પોલિફીનોલ્સની હાજરી મેટાબોલિક સિન્ડ્રોમનું જોખમ ઘટાડે છે.
• સ્નાયુ મકાન : દાડમ કસરત પછી સ્નાયુઓના દુખાવાના સંચાલનમાં મદદ કરી શકે છે. દાડમમાં એર્ગોજેનિક (પ્રદર્શન વધારનારા) ગુણો સાથે ફાયટોકેમિકલ્સનો સમાવેશ થાય છે. તે શક્તિમાં વધારો કરે છે અને શારીરિક કાર્યક્ષમતામાં સુધારો કરે છે.
• સ્થૂળતા : દાડમમાં એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સ, ઈલાજિક એસિડ અને ટેનિક એસિડ મળી આવે છે. તે ચરબીના શોષણને મર્યાદિત કરીને અને આંતરડામાં ભૂખ ઓછી કરીને સ્થૂળતાના સંચાલનમાં મદદ કરે છે.
  વજનમાં વધારો એ ખરાબ ખાવાની આદતો અને બેઠાડુ જીવનશૈલીને કારણે થાય છે, જેના પરિણામે પાચનતંત્ર નબળી પડી જાય છે. આ અમા સંચયમાં વધારો તરફ દોરી જાય છે, મેડા ધતુ અને સ્થૂળતામાં અસંતુલન પેદા કરે છે. દાડમનો રસ તમારા ચયાપચયમાં સુધારો કરીને અને તમારા અમાના સ્તરને ઘટાડીને તમને વજન ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. તેના દીપન (ભૂખ લગાડનાર) અને પચન (પાચન) ગુણો આ માટે જવાબદાર છે. તે મેદા ધતુને સંતુલિત કરીને સ્થૂળતા ઘટાડે છે. 1. દાડમના બીજને જ્યુસરમાં જ્યુસ કરો અથવા બજારમાં પહેલેથી જ તૈયાર કરેલો જ્યુસ ખરીદો. 2. સ્થૂળતાને નિયંત્રિત કરવા માટે, 1-2 કપ પીવો, આદર્શ રીતે નાસ્તા સાથે.
• પાઈલ્સ : દાડમમાં બળતરા વિરોધી ગુણો હોય છે અને તેમાં એન્ટીઓક્સીડેન્ટ વધારે હોય છે. તે હેમોરહોઇડ્સ સંબંધિત બળતરાના સંચાલનમાં મદદ કરી શકે છે.
  આયુર્વેદમાં, હેમોરહોઇડ્સને આર્ષ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, અને તે નબળા આહાર અને બેઠાડુ જીવનશૈલીને કારણે થાય છે. આના પરિણામે ત્રણેય દોષો, ખાસ કરીને વાતને નુકસાન થાય છે. સોજાવાળા વાટને કારણે ઓછી પાચન શક્તિ ક્રોનિક કબજિયાત તરફ દોરી જાય છે. હેમોરહોઇડ્સ ગુદામાર્ગના વિસ્તારમાં નસોના વિસ્તરણને કારણે થાય છે. દાડમના રસનું નિયમિત સેવન કરવાથી હેમોરહોઇડ્સની સારવારમાં ફાયદો થાય છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે તે અગ્નિ (પાચન અગ્નિ) ના પ્રચારમાં મદદ કરે છે, જે કબજિયાતને દૂર કરે છે અને હેમોરહોઇડની બળતરા ઘટાડે છે. ટિપ્સ: 1. અડધી ચમચી દાડમનો પાવડર લો. 2. હેમોરહોઇડની સારવાર માટે, જમ્યા પછી તેને પાણી સાથે લો.
• પ્રોસ્ટેટ કેન્સર : દાડમમાં પોલીફેનોલિક એન્ટીઓક્સીડેન્ટ હોય છે જે કેન્સરના કોષોને વધતા અને મરતા અટકાવે છે. લોહીમાં દાહક પદાર્થો પણ ઓછા થાય છે. આ બળતરા ઘટાડે છે અને કેન્સરની પ્રગતિને ધીમું કરે છે.
• સંધિવાની : દાડમના બળતરા વિરોધી ગુણો જાણીતા છે. તે પ્રો-ઈન્ફ્લેમેટરી મોલેક્યુલ્સને ઉત્પન્ન થતા અટકાવે છે. આ સાંધાના સોજા અને જડતા તેમજ સાંધાને થતા નુકસાનને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. દાડમ આમ રુમેટોઇડ સંધિવાની શરૂઆત અને પ્રગતિને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
  આયુર્વેદમાં, રુમેટોઇડ સંધિવા (RA) ને આમાવતા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. અમાવતા એ એક વિકાર છે જેમાં વાત દોષ વિકૃત થાય છે અને ઝેરી અમા (ખોટી પાચનક્રિયાને કારણે શરીરમાં રહે છે) સાંધામાં જમા થાય છે. આ સુસ્ત પાચન આગને કારણે થાય છે. વાત આ અમાને વિવિધ સ્થળોએ પહોંચાડે છે, પરંતુ તે ગ્રહણ થવાને બદલે સાંધામાં જમા થાય છે. દાડમનો પાવડર નિયમિત રીતે લેવામાં આવે તો તે સંધિવાનાં લક્ષણોને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. તેના દીપન (ભૂખ લગાડનાર) અને પચન (પાચન) ગુણો અમાને ઘટાડે છે અને સંધિવાના લક્ષણોથી રાહત આપે છે. ટિપ્સ: 1. અડધી ચમચી દાડમનો પાવડર લો. 2. જમ્યા પછી તેને પાણી સાથે ગળી જવાથી સંધિવાના લક્ષણોમાં રાહત મળે છે.
• ડેન્ટલ પ્લેક : દાડમના ફૂલના અર્કમાં એન્ટિમાઈક્રોબાયલ ગુણ હોય છે. તે સુક્ષ્મસજીવોને ગુણાકાર કરતા અટકાવે છે જે ડેન્ટલ પ્લેકનું કારણ બને છે.
• પિરિઓડોન્ટાઇટિસ : દાડમ પિરિઓડોન્ટાઇટિસ (પેઢાની બળતરા) ની સારવારમાં મદદ કરી શકે છે. દાડમમાં બળતરા વિરોધી, એન્ટીઑકિસડન્ટ અને એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણો રહેલા છે. હેલિકોબેક્ટર પાયલોરી (એચ. પાયલોરી) સાથેનો ચેપ ઊંડા પિરિઓડોન્ટલ ખિસ્સા સાથે સંકળાયેલ હોવાનું નોંધાયું છે. દાડમમાં એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણધર્મો છે અને એચ. પાયલોરી ચેપ અને વૃદ્ધિને રોકવામાં મદદ કરે છે. દાડમ હર્પીસ વાયરસના ફેલાવાને ધીમું કરવામાં મદદ કરી શકે છે, જે પિરિઓડોન્ટાઇટિસના વિકાસ સાથે સંકળાયેલા છે. તે બળતરા તરફી પરમાણુઓને અટકાવીને પીડા અને બળતરાને પણ ઘટાડે છે.
• સનબર્ન : દાડમમાં પોલીફેનોલ્સનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જે શરીરને કોલેજન ઉત્પન્ન કરવામાં મદદ કરે છે. તેમાંથી કેટલાક ત્વચાને UVB અને UVA નુકસાનથી બચાવવામાં પણ મદદ કરે છે.
  “દાડમમાં પોલીફેનોલ્સનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જે શરીરને કોલેજન ઉત્પન્ન કરવામાં મદદ કરે છે. તેમાંના કેટલાક ત્વચાને યુવીબી અને યુવીએના નુકસાનથી બચાવવામાં પણ મદદ કરે છે. સનબર્ન ત્યારે થાય છે જ્યારે સૂર્યના કિરણો પિત્તને વધારે છે અને ત્વચામાં રસા ધતુને ઘટાડે છે. રસા ધાતુ એક પૌષ્ટિક છે. પ્રવાહી જે ત્વચાનો રંગ, સ્વર અને તેજ આપે છે. તેના રોપન (હીલિંગ) ગુણધર્મોને કારણે, દાડમના પાવડર અથવા પેસ્ટને સનબર્નવાળા વિસ્તારમાં લગાવવાથી ફાયદો થાય છે. આ સનબર્નના લક્ષણોને ઘટાડવા અને ત્વચાની ચમક પુનઃસ્થાપિત કરવામાં ખાસ કરીને અસરકારક બનાવે છે. ટિપ્સ: 1. 1/2 થી 1 ચમચી દાડમના દાણાનો પાઉડર લો. 2. ગુલાબજળ સાથે મિક્સ કરીને પેસ્ટ બનાવો. 3. ત્વચા પર સમાન સ્તરમાં લગાવો. 4. સૂકવવાનો સમય 15-20 મિનિટ રહેવા દો. 5 વહેતા પાણી હેઠળ સંપૂર્ણપણે કોગળા.

Video Tutorial

દાડમનો ઉપયોગ કરતી વખતે સાવચેતી રાખવી:-

ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, દાડમ (પ્યુનિકા ગ્રેનાટમ) લેતી વખતે નીચેની સાવચેતી રાખવી જોઈએ.^(HR/3)

• દાડમ લેતી વખતે ખાસ સાવચેતી રાખવી:-

  ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, દાડમ (પ્યુનિકા ગ્રેનાટમ) લેતી વખતે નીચેની ખાસ સાવચેતી રાખવી જોઈએ.^(HR/4)

  • સ્તનપાન : દાડમનો રસ સ્તનપાન દરમિયાન પીવા માટે સલામત છે. જો કે, દાડમના અર્ક જેવા દાડમના અન્ય સ્વરૂપોની સલામતીને સમર્થન આપવા માટે બહુ ઓછા પુરાવા છે. પરિણામે, સ્તનપાન કરાવતી વખતે માત્ર રસ પીવો શ્રેષ્ઠ છે.
  • મધ્યમ દવા ક્રિયાપ્રતિક્રિયા : દાડમ કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઓછું કરવા માટે દર્શાવવામાં આવ્યું છે. પરિણામે, એન્ટિ-હાયપરલિપિડેમિક દવાઓ સાથે દાડમનો ઉપયોગ કરતી વખતે, તમારા લોહીના કોલેસ્ટ્રોલના સ્તર પર નજર રાખવી એ સારો વિચાર છે.
  • હૃદય રોગ સાથે દર્દીઓ : દાડમ બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવા માટે દર્શાવવામાં આવ્યું છે. પરિણામે, જો તમે એન્ટિહાઇપરટેન્સિવ દવા સાથે દાડમ લઈ રહ્યા છો, તો તમારે તમારા બ્લડ પ્રેશર પર નજર રાખવી જોઈએ.
  • ગર્ભાવસ્થા : દાડમનો રસ ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન પીવા માટે સલામત છે. જો કે, દાડમના અર્ક જેવા દાડમના અન્ય સ્વરૂપોની સલામતીને સમર્થન આપવા માટે બહુ ઓછા પુરાવા છે. પરિણામે, ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન માત્ર રસનું સેવન કરવું જોઈએ.

  દાડમ કેવી રીતે લેવું:-

  ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, દાડમ (પ્યુનિકા ગ્રેનાટમ) ને નીચે દર્શાવેલ પદ્ધતિઓમાં લઈ શકાય છે.^(HR/5)

  • દાડમના ફળના બીજ : દાડમને છોલી લો અને તેના દાણા પણ કાઢી લો. તેમને પ્રાધાન્ય સવારના ભોજનમાં અથવા દિવસના મધ્યમાં ખાઓ.
  • દાડમનો રસ : દાડમના દાણાને સીધા જ જ્યુસરમાં મૂકો અથવા બજારમાંથી હાલમાં તૈયાર જ્યુસ ખરીદો. તેને આદર્શ રીતે નાસ્તામાં અથવા બપોરે પીવો.
  • દાડમ પાવડર : ચોથા ભાગથી અડધી ચમચી દાડમ પાવડર લો. બપોરના ભોજન અને રાત્રિભોજન પછી તેને પાણી અથવા મધ સાથે ગળી લો.
  • દાડમના સૂકા બીજ ફેસ સ્ક્રબ : અડધી ચમચી દાડમના દાણા લો. તેમાં મધ ઉમેરો. ધીમેધીમે આ બધું ચહેરા અને ગરદન પર પાંચથી સાત મિનિટ સુધી રાખો. નળના પાણીથી સંપૂર્ણપણે ધોઈ લો.
  • દાડમના બીજનો પાવડર ફેસ પેક : અડધીથી એક ચમચી દાડમના દાણાનો પાવડર લો. પેસ્ટ બનાવવા માટે તેમાં ગુલાબજળ ઉમેરો. ચહેરા અને ગરદન પર સમાનરૂપે લાગુ કરો. પાંચથી સાત મિનિટ સુકાવા દો. નળના પાણીથી સારી રીતે ધોઈ લો. તેલયુક્ત તેમજ નિસ્તેજ ત્વચાને દૂર કરવા માટે દિવસમાં બેથી ત્રણ વખત આ ઉપચારનો ઉપયોગ કરો.
  • દાડમની છાલનો હેર પેક : એકથી બે દાડમની છાલ લો. બરાબર મિક્સરમાં નાખો અને તેમાં દહીં નાખો. પેસ્ટ બનાવો અને તેને વાળ અને માથાની ચામડી પર એકસરખી રીતે લગાવો. તેને ત્રણથી ચાર કલાક રહેવા દો. નળના પાણીથી સારી રીતે ધોઈ લો. આ ઉપાય અઠવાડિયે જલદી વાપરો જેથી વાળને સંપૂર્ણપણે મુલાયમ ડેન્ડ્રફ મળે.
  • દાડમ બીજ તેલ : દાડમના બીજના તેલના બેથી પાંચ ટીપાં લો અને તેને ઓલિવ તેલ સાથે મિક્સ કરો. અરજી કરતા પહેલા સ્થાનને ધોઈ લો અને સૂકવી લો. ગોળાકાર ગતિમાં લાગુ કરો અને મસાજ કરો તેને બે થી ત્રણ કલાક માટે છોડી દો અને તેને પાણીથી પણ સાફ કરો.

  દાડમ કેટલું લેવું જોઈએ:-

  કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, દાડમ (પ્યુનિકા ગ્રેનાટમ) ને નીચે દર્શાવેલ માત્રામાં લેવા જોઈએ.^(HR/6)

  • દાડમના બીજ : એક થી બે દાડમ અથવા તમારી જરૂરિયાત મુજબ.
  • દાડમનો રસ : એકથી બે ગ્લાસ દાડમનો રસ અથવા તમારા સ્વાદ મુજબ.
  • દાડમ પાવડર : એક ચોથા ભાગથી અડધી ચમચી દિવસમાં બે વાર, અથવા, અડધીથી એક ચમચી અથવા તમારી જરૂરિયાત મુજબ.
  • દાડમ કેપ્સ્યુલ : દિવસમાં બે વખત એક થી બે કેપ્સ્યુલ.
  • દાડમ ટેબ્લેટ : એક થી બે ગોળી દિવસમાં બે વાર.
  • દાડમ તેલ : બે થી પાંચ ટીપાં અથવા તમારી જરૂરિયાત મુજબ.

  દાડમ ની આડ અસરો:-

  ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, દાડમ (પ્યુનિકા ગ્રેનાટમ) લેતી વખતે નીચેની આડઅસરોને ધ્યાનમાં લેવી જરૂરી છે.^(HR/7)

  • વહેતું નાક
  • શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
  • ખંજવાળ
  • સોજો

  દાડમને લગતા વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો:-

  Question. દાડમના રાસાયણિક ઘટકો શું છે?

  Answer. એન્થોકયાનિન, ફ્લેવોનોઈડ્સ, આલ્કલોઈડ્સ, ટેનીન, ટ્રાઈટરપેન્સ અને ફાયટોસ્ટેરોલ્સ દાડમમાં જોવા મળતા રાસાયણિક તત્વોમાંના છે.

  Question. તમારે એક દિવસમાં દાડમનો કેટલો રસ પીવો જોઈએ?

  Answer. દાડમનો રસ દરરોજ 1-2 ગ્લાસ સુધી પી શકાય છે, આદર્શ રીતે સવારે. જો તમને ઉધરસ અથવા શરદી હોય, તો તમારે સાવધાની રાખવી જોઈએ કારણ કે તે પરિસ્થિતિને વધારી શકે છે.

  Question. તમે દાડમને કેટલા સમય સુધી તાજા રાખી શકો છો?

  Answer. દાડમના સંપૂર્ણ ફળને બે મહિના સુધી રેફ્રિજરેટરમાં સંગ્રહિત કરી શકાય છે. જ્યુસ અને ફળ (છાલવાળા) ને 5 દિવસથી વધુ સમય સુધી ફ્રીજમાં ન રાખવા જોઈએ. તેથી, જો તમે તમારા દાડમનું આયુષ્ય વધારવા માંગતા હો, તો તેના પર છાલ રાખો અને તેને રેફ્રિજરેટરમાં સ્ટોર કરો.

  Question. વાળ માટે દાડમની છાલનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?

  Answer. 1 કપ દાડમના દાણા અને છાલ 2. 12 કપ દહીંમાં પેસ્ટ બને ત્યાં સુધી મિક્સ કરો. 3. પેસ્ટને તમારા વાળ અને માથાની ચામડીમાં મસાજ કરો. 4. 3 થી 4 કલાક માટે અલગ રાખો. 5. વહેતા પાણી હેઠળ સંપૂર્ણપણે કોગળા. 6. તમારા વાળને સિલ્કી અને ડેન્ડ્રફ ફ્રી રાખવા માટે અઠવાડિયામાં એકવાર આ પેકનો ઉપયોગ કરો.

  Question. શું દાડમમાં યુરિક એસિડ વધારે છે?

  Answer. દાડમમાં સાઇટ્રિક અને મેલિક એસિડનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જે લોકોને તેમના યુરિક એસિડનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. આ ગાઉટ પીડિતોને સોજો અને દુખાવાવાળા સાંધા તેમજ કિડનીના રોગના દર્દીઓને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.

  Question. શું દાડમથી ઝાડા થાય છે?

  Answer. બીજી તરફ દાડમનો રસ ઝાડા, મરડો અને આંતરડાના કૃમિ માટે ફાયદાકારક છે. દાડમનો રસ શરીરને રિહાઇડ્રેટ કરવા અને ઝાડા અને મરડો દરમિયાન ખોવાયેલા ઇલેક્ટ્રોલાઇટ્સને બદલવા માટે સારું છે.

  Question. શું દાડમના બીજ તંદુરસ્ત છે?

  Answer. દાડમના બીજ વાસ્તવમાં આરોગ્યપ્રદ છે. તેમાં એન્ટીઓક્સીડેન્ટ્સ અને પોલિફીનોલ્સ ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. દાડમના બીજ અને અર્ક હાઈપરટેન્શન, ડાયાબિટીસ અને કેન્સરની સારવારમાં ફાયદાકારક હોઈ શકે છે.

  Question. શું દાડમ કિડનીની પથરી માટે સારું છે?

  Answer. હા, દાડમમાં એન્ટિ-યુરોલિથિયાટિક ગુણો હોય છે અને તે કિડની સ્ટોન મેનેજમેન્ટમાં મદદ કરી શકે છે. તે કેલ્શિયમ ઓક્સાલેટના સંચયને અટકાવીને કિડની પત્થરોના ઉત્પાદનને અટકાવે છે. દાડમ પેશાબ અને પિત્ત નળીમાં સ્નાયુઓને આરામ આપે છે, કિડનીની પથરીને દૂર કરવામાં સરળ બનાવે છે.

  હા, દાડમ કિડનીની પથરીને રોકવામાં મદદ કરે છે. આયુર્વેદ મુજબ અમાનું સંચય એ કિડનીની પથરીના મુખ્ય કારણોમાંનું એક છે. દાડમ અમાનું સ્તર ઘટાડીને કિડની અને મૂત્રાશયમાં સ્ફટિકીકરણ અથવા પથરીના વિકાસને ઘટાડે છે.

  Question. શું દાડમ ખાવાથી પેટની બળતરામાં મદદ મળે છે?

  Answer. હા, દાડમમાં પેટની બળતરા ઘટાડવાની ક્ષમતા છે. તે બળતરા વિરોધી ગુણધર્મો ધરાવે છે જે પ્રો-ઇન્ફ્લેમેટરી પરમાણુઓને ઉત્પન્ન થતા અટકાવે છે.

  Question. શું દાડમ વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે?

  Answer. વજન ઘટાડવામાં દાડમનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે એન્ટીઑકિસડન્ટો, પોલિફેનોલ્સ અને ફ્લેવોનોઇડ્સ હાજર છે.

  Question. શું દાડમ તમારી ત્વચા માટે સારું છે?

  Answer. હા, દાડમ ત્વચા માટે ફાયદાકારક છે. દાડમમાં ઇલાજિક એસિડ હોય છે, જે ત્વચાને યુવી-પ્રેરિત ત્વચા પિગમેન્ટેશનથી રક્ષણ આપે છે.

  Question. ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન દાડમનો રસ લેવાથી શું ફાયદા થાય છે?

  Answer. દાડમના રસને ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ખાસ કરીને ઉપયોગી માનવામાં આવે છે કારણ કે તેમાં ખનિજો અને વિટામિન્સની ઊંચી સાંદ્રતા હોય છે, જે ગર્ભાવસ્થાના આહારના આવશ્યક ઘટકો છે. તેમાં વિટામિન સી અને વિટામિન ઇ જેવા એન્ટીઑકિસડન્ટો હોય છે, જે મુક્ત રેડિકલ અને કોષોના નુકસાન સામેની લડાઈમાં મદદ કરી શકે છે, પ્લેસેન્ટલ ઈજાને ઘટાડે છે. દાડમના રસમાં પોટેશિયમનું પ્રમાણ સગર્ભા સ્ત્રીઓને પગના ખેંચાણથી બચવામાં મદદ કરે છે. તેના બળતરા વિરોધી ગુણધર્મોને લીધે, આ રસ તંદુરસ્ત રક્ત પ્રવાહની ખાતરી આપે છે, જે શિશુના વિકાસમાં મદદ કરે છે.

  Question. પુરુષો માટે દાડમના ફાયદા શું છે?

  Answer. દાડમ ખાસ કરીને પુરુષો માટે ઉપયોગી છે કારણ કે તેના એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો છે, જે પ્રોસ્ટેટ કેન્સરને રોકવામાં મદદ કરે છે. દાડમમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ હોય છે જે મુક્ત રેડિકલ સામે લડવામાં અને કોષોને થતા નુકસાનને રોકવામાં મદદ કરે છે. દાડમની એન્ટીઑકિસડન્ટ ક્ષમતાઓ ટેસ્ટોસ્ટેરોનના સ્તરને વધારવામાં, શુક્રાણુઓની ગતિશીલતા વધારવામાં અને ફૂલેલા તકલીફ જેવા જાતીય રોગોની સારવારમાં પણ મદદ કરી શકે છે.

  તેના વાટા સંતુલન અને કામોત્તેજક લાક્ષણિકતાઓને લીધે, દાડમ તેના ત્રિદોષાર (ત્રણ દોષોને સંતુલિત કરવામાં મદદ કરે છે) ને કારણે માસિક સ્ખલન અને પ્રોસ્ટેટના વિસ્તરણ જેવા વિશિષ્ટ પુરુષ જાતીય વિકૃતિઓમાં અસરકારક છે.

  Question. શું પીરિયડ્સ દરમિયાન દાડમ ફાયદાકારક છે?

  Answer. હા, વર્ષના અમુક સમયે દાડમનો રસ આરોગ્યપ્રદ હોઈ શકે છે. પીરિયડ્સ દરમિયાન, લોહીની ઉણપથી થકાવટ એ લાક્ષણિક છે, ખાસ કરીને જે સ્ત્રીઓને એનિમિયા હોય છે. દાડમની એન્ટિએનેમિક અને એન્ટીઑકિસડન્ટ અસરો બ્લડ કાઉન્ટ વધારવામાં મદદ કરે છે, જે થાકને દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે.

  દાડમ કુદરતી રીતે બાલ્યા (ટોનિક) છે. પરિણામે, તે ઊર્જાના સ્તરને જાળવવામાં અને માસિક પ્રવાહ દરમિયાન શરીરમાં થતી થાકને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.

  Question. શું દાડમ ખાવાથી બ્લડ પ્રેશર ઓછું થાય છે?

  Answer. તેના એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મોને કારણે, દાડમનું સેવન બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે. પરિભ્રમણમાં નાઈટ્રિક ઑક્સાઈડની ઉપલબ્ધતા વધારીને દાડમ બ્લડ પ્રેશર ઘટાડે છે. નાઈટ્રિક ઓક્સાઇડ રક્ત ધમનીઓને પહોળી કરે છે અને બ્લડ પ્રેશર ઘટાડે છે.

  વાટા સામાન્ય રીતે વાહિનીઓમાં રક્ત પ્રવાહને નિયંત્રિત કરવા માટે જવાબદાર છે. તેના વાટા સંતુલિત ગુણધર્મોને કારણે, દાડમ ધમનીઓમાં રક્ત પ્રવાહને જાળવી રાખીને બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.

  Question. શું દાડમ યાદશક્તિ સુધારવામાં મદદ કરી શકે?

  Answer. હા, દાડમની એન્ટીઑકિસડન્ટ પ્રવૃત્તિ યાદશક્તિ વધારવામાં મદદ કરે છે. દાડમમાં એન્ટીઓક્સીડેન્ટ હોય છે જે મગજના કોષોને ફ્રી રેડિકલ ડેમેજથી બચાવે છે. આ મગજમાં મેમરી સંબંધિત કાર્યોમાં મદદ કરી શકે છે. તે ડિમેન્શિયા જેવી માનસિક બીમારીઓને રોકવામાં પણ મદદ કરે છે.

  Question. શું દાડમનો રસ યકૃત માટે સારો છે?

  Answer. હા, તેના એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મોને કારણે, દાડમનો રસ યકૃત માટે સારો છે અને ફેટી લિવર જેવા રોગોથી બચવામાં મદદ કરી શકે છે. એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સ લીવર કોશિકાઓને ફ્રી રેડિકલ નુકસાન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે, જે લીવરની બિમારીઓને ટાળવામાં અને યકૃતની તંદુરસ્તીને જાળવવામાં મદદ કરે છે.

  Question. શું દાડમનો રસ તાવમાં ઉપયોગી છે?

  Answer. તાવ ઘટાડવામાં દાડમની ભૂમિકા વૈજ્ઞાનિક સંશોધન દ્વારા સારી રીતે સમર્થિત નથી.

  Question. શું રાત્રે દાડમ ખાવાથી કોઈ નુકસાન થાય છે?

  Answer. મોડી રાત્રે દાડમ ખાવાના નકારાત્મક પરિણામોને સમર્થન આપવા માટે અપૂરતા વૈજ્ઞાનિક ડેટા હોવા છતાં, તે ફાઇબર અને વિટામિન સીથી ભરપૂર ફળ છે જે પાચનમાં મદદ કરે છે અને ચયાપચયને સુધારે છે.

  દાડમ તેના લાઘુ (પ્રકાશ) પાત્રને કારણે રાત્રે ખાવા માટે સલામત છે, જે તેને પચવામાં સરળ બનાવે છે. સુવાના સમયે ઓછામાં ઓછા 2 કલાક પહેલા દાડમ ખાવી જોઈએ જેથી પાચનક્રિયામાં સુધારો થાય.

  Question. શું દાડમનો રસ પીવાથી ખંજવાળ આવે છે?

  Answer. દાડમ કેટલાક લોકોમાં એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓ, ખંજવાળ અને સોજોનું કારણ બની શકે છે.

  Question. શું દાડમ વાળ માટે સુરક્ષિત છે?

  Answer. દાડમની છાલનો અર્ક અથવા પાઉડર વૈજ્ઞાનિક ડેટાના અભાવ હોવા છતાં વાપરવા માટે સલામત છે. ઉચ્ચ ગુણવત્તા અને ડેન્ડ્રફ મેનેજમેન્ટ માટે વાળ પર લાગુ કરો.

  હા, તમે તમારા વાળમાં દાડમના રસનો ઉપયોગ કરી શકો છો. જ્યારે ખોપરી ઉપરની ચામડી પર લાગુ કરવામાં આવે છે, ત્યારે દાડમનો રસ વાળના ફોલિકલ્સને ખવડાવવા અને મજબૂત કરવામાં મદદ કરે છે. તેના કષાય (ત્રાંસી) અને રોપન (હીલિંગ) લક્ષણોને લીધે, દાડમના બીજની પેસ્ટ માથાની ચામડીના ઉપચારમાં મદદ કરે છે.

  Question. દાડમ તમારા ચહેરા પર શું કરે છે?

  Answer. દાડમમાં પોલીફેનોલ્સ ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. તે કોલેજનના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહિત કરે છે અને ત્વચાને યુવીએ અને યુવીબી નુકસાનથી રક્ષણ આપે છે.

  Question. શું દાડમના બીજનું તેલ ત્વચા માટે સારું છે?

  Answer. હા, દાડમના બીજના તેલમાં પોલિફીનોલ્સ અને ફ્લેવોનોઈડ્સ ભરપૂર પ્રમાણમાં હોય છે. તેઓ કીમોપ્રોટેક્ટીવ છે, જેનો અર્થ છે કે તેઓ ત્વચાના કેન્સરનું જોખમ ઘટાડે છે.

  હા, દાડમનું તેલ ત્વચા માટે ફાયદાકારક છે કારણ કે તે તેને શાંત કરે છે અને હાઇડ્રેટ કરે છે. આ સ્નિગ્ધા (તેલયુક્ત) અને રોપન (હીલિંગ) ના ગુણો સાથે સંબંધિત છે.

  SUMMARY

  તેને કેટલીકવાર “રક્ત શુદ્ધ કરનાર” તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. જ્યારે દરરોજ ખાવામાં આવે છે, ત્યારે દાડમનો રસ ઝાડા જેવી પાચન સમસ્યાઓમાં મદદ કરી શકે છે.