ਰੀਠਾ (ਸਪਿੰਡਸ ਮੁਕੋਰੋਸੀ)

ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਅਰਿਸ਼ਤਕ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ “ਸਾਬਣ ਅਖਰੋਟ ਦਾ ਰੁੱਖ” ਰੀਠਾ ਜਾਂ ਸਾਬਣ ਦੇ ਹੋਰ ਨਾਮ ਹਨ।^(HR/1)

ਇਹ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹੇਅਰ ਕਲੀਨਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਉਪਚਾਰਕ ਉਪਯੋਗਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਚਮਕਦਾਰ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਰੀਠਾ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਖੋਪੜੀ ‘ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪੋਸ਼ਣ ਦੇਣ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਪੁਨਰਜਨਮ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇੱਕ ਪੇਸਟ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਖੋਪੜੀ ਦੀ ਮਸਾਜ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਡੈਂਡਰਫ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਖੋਪੜੀ ਵਿੱਚੋਂ ਜੂਆਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਆਂਵਲਾ ਅਤੇ ਰੀਠਾ ਦੇ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਵਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਲੇਟੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੋ। ਤੁਸੀਂ ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਉਬਾਲ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਇਸਦੀ ਅਸਲ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਅੱਧਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ, ਫਿਰ ਇਸਨੂੰ ਬਾਡੀ ਵਾਸ਼ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਚਮੜੀ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤ੍ਰਿਦੋਸ਼ਾ ਕਾਰਜ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਆਯੁਰਵੇਦ (ਵੱਟਾ ਪਿਟਾ ਕਫ ਸੰਤੁਲਨ ਸੰਪੱਤੀ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੰਬਲ, ਚੰਬਲ ਅਤੇ ਮੁਹਾਸੇ ਸਮੇਤ ਚਮੜੀ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ, ਰੀਠਾ ਡੀਕੋਕਸ਼ਨ (ਕੜਾ) ਨੂੰ ਜ਼ਖ਼ਮ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਜੋਂ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅੱਖਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਰੀਠਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਪਲਕਾਂ ਦੀ ਲਾਲੀ ਅਤੇ ਸੋਜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਰੀਠਾ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ :- ਸਪਿੰਡਸ ਮੁਕੋਰੋਸੀ, ਹੈਥਾਗੁਤੀ, ਰੀਠਾ, ਅਰੀਥਾ, ਡੋਡਨ, ਕਨਮਾਰ, ਰੀਠੇ, ਥਲੀ, ਫੇਨੀਲਾ, ਉਰਿਸਟਾ, ਕੁੰਕੁਡੂ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਵਰਨ, ਅਰਥਸਾਧਨ, ਰਖਬੀਜ, ਪੀਤਫਾਨ, ਫੇਨੀਲ, ਗਰਬਪਟਨ, ਗੁਚਫਾਲ, ਅਰੀਥਾ, ਇਟਾ, ਕੁੰਕੁਟੇ ਕਾਇਟੀ, ਰੀਠਾ, ਰੀਠਾ , ਡੋਡਨ , ਸਾਬਣ ਦਾ ਰੁੱਖ , ਚੀਨੀ ਸਾਬਣਬੇਰੀ , Finduk-e-hindi , Haithguti , Funake farasi , Arishtak

ਰੀਠਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ :- ਪੌਦਾ

ਰੀਠਾ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਅਤੇ ਫਾਇਦੇ:-

ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, Reetha (ਸੈਪਿੰਡਸ ਮੁਕੋਰੋਸੀ) ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਅਤੇ ਫਾਇਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ।^(HR/2)

• ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੇ ਕੀੜੇ : ਰੀਠਾ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੇ ਕੀੜਿਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੀੜਿਆਂ ਨੂੰ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਮੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੀੜੇ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਅਗਨੀ ਪੱਧਰ (ਕਮਜ਼ੋਰ ਪਾਚਨ ਅੱਗ) ਦੁਆਰਾ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਰੀਠਾ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਕੀੜੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਟਿੱਕਾ (ਕੌੜਾ) ਅਤੇ ਤਿੱਖਾ (ਤਿੱਖਾ) ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਕੀੜਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
• ਦਮਾ : ਰੀਠਾ ਦਮੇ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀ ਕਮੀ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦਮੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੁੱਖ ਦੋਸ਼ ਵਾਤ ਅਤੇ ਕਫ ਹਨ। ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਵਿਗੜਿਆ ‘ਵਾਤ’ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ‘ਕਫ ਦੋਸ਼’ ਨਾਲ ਜੁੜਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਹ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਵਾਸ ਰੋਗ ਇਸ ਵਿਕਾਰ (ਦਮਾ) ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਊਸ਼ਨਾ (ਗਰਮ) ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਰੀਠਾ ਤ੍ਰਿਦੋਸ਼ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਤੋਂ ਵਾਧੂ ਬਲਗ਼ਮ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।
• ਮੋਟਾਪਾ : ਭਾਰ ਵਧਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਮਾੜੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਸੌਣ ਵਾਲੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਮਾ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਮੇਦਾ ਧਤੂ ਵਿੱਚ ਅਸੰਤੁਲਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਮੋਟਾਪਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਊਸ਼ਨਾ (ਗਰਮ) ਅਤੇ ਤਿਕਸ਼ਨਾ (ਤਿੱਖੇ) ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਰੀਠਾ ਭਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਕੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਵਾਧੂ ਤਰਲ ਅਤੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
• ਪੇਟ ਫੁੱਲਣਾ : ਵਾਤ ਅਤੇ ਪਿਟਾ ਦੋਸ਼ ਸੰਤੁਲਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹਨ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੇਟ ਫੁੱਲਣਾ ਹੈ। ਘੱਟ ਪਿਟਾ ਦੋਸ਼ ਅਤੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਵਾਤ ਦੋਸ਼ ਕਾਰਨ ਪਾਚਨ ਦੀ ਅੱਗ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗੈਸ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਜਾਂ ਪੇਟ ਫੁੱਲਣਾ ਪਾਚਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰੀਠਾ ਸੁਸਤ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਉਸ਼ਨਾ (ਗਰਮ) ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਅਗਨੀ (ਪਾਚਨ ਦੀ ਅੱਗ) ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਵਾਟਾ ਸੰਤੁਲਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਵਾਧੂ ਗੈਸ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
• ਡੈਂਡਰਫ : ਡੈਂਡਰਫ, ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੱਕ ਖੋਪੜੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਖੁਸ਼ਕ ਚਮੜੀ ਦੇ ਫਲੇਕਸ ਦੁਆਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਸੰਤੁਲਿਤ ਵਾਤ ਅਤੇ ਪਿਟਾ ਦੋਸ਼ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੀਠਾ ਦੀ ਤ੍ਰਿਦੋਸ਼ਾ ਸੰਤੁਲਿਤ ਜਾਇਦਾਦ ਡੈਂਡਰਫ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਰੀਠਾ ਦਾ ਤਿੱਖਾ (ਤਿੱਖਾ) ਸੁਭਾਅ ਵੀ ਖੋਪੜੀ ਨੂੰ ਡੈਂਡਰਫ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। a ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪੇਸਟ ਬਣਾ ਲਓ। ਬੀ. ਖੋਪੜੀ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਲਸ਼ ਕਰੋ। c. ਝੱਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਰਕੂਲਰ ਮੋਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮਾਲਸ਼ ਕਰੋ। d. ਡੈਂਡਰਫ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸਾਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਕੁਰਲੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿਓ।
• ਚਮੜੀ ਦੀ ਖੁਜਲੀ : ਖੁਜਲੀ ਖੁਸ਼ਕੀ (ਵੈਟ) ਅਤੇ ਗੱਠ ਦੇ ਵਿਕਾਸ (ਕਫਾ) ਦੋਵਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੀਨਾ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਖਾਰਸ਼ (ਪਿਟਾ) ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੁਜਲੀ ਤਿੰਨੋਂ ਦੋਸ਼ਾਂ (ਵਾਟ, ਪਿਟਾ ਅਤੇ ਕਫ) ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤ੍ਰਿਦੋਸ਼ਾ ਸੰਤੁਲਨ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਰੀਠਾ ਖੁਜਲੀ ਅਤੇ ਸੋਜ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। a ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਚੱਮਚ ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ ਲਓ। c. 2-3 ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਲਓ। c. ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਉਬਾਲੋ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਅੱਧਾ ਘੱਟ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ। d. ਤਰਲ ਨੂੰ ਖਿਚਾਓ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੀ ਖੁਜਲੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਬਾਡੀ ਵਾਸ਼ ਵਜੋਂ ਵਰਤੋ।
• ਸਿਰ ਦੀ ਜੂਆਂ : ਜੂਆਂ ਛੋਟੇ ਕੀੜੇ ਹਨ ਜੋ ਸਿਰ ‘ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੀਨਾ, ਖੋਪੜੀ ‘ਤੇ ਗੰਦਗੀ, ਜਾਂ ਖੋਪੜੀ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ੈਂਪੂ/ਸਾਬਣ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ, ਇਹ ਸਭ ਸਿਰ ਦੀਆਂ ਜੂੰਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਤਿਕਸ਼ਨਾ (ਤਿੱਖੇ) ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਰੀਠਾ ਆਦਰਸ਼ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਅਤੇ ਖੋਪੜੀ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰਕੇ ਜੂਆਂ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। a ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪੇਸਟ ਬਣਾ ਲਓ। ਬੀ. ਖੋਪੜੀ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਲਸ਼ ਕਰੋ। c. ਝੱਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਰਕੂਲਰ ਮੋਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮਾਲਸ਼ ਕਰੋ। d. ਸਿਰ ਦੀਆਂ ਜੂੰਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ, ਕੁਝ ਦੇਰ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿਓ ਅਤੇ ਫਿਰ ਸਾਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਕੁਰਲੀ ਕਰੋ।
• ਗਠੀਏ : ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਰੀਠਾ ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਜੋੜਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਜੋੜਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਵਾਟ ਸਥਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਟਾ ਅਸੰਤੁਲਨ ਜੋੜਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਉਸ਼ਨ (ਗਰਮ) ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਵਾਟਾ ਸੰਤੁਲਨ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਰੀਠਾ ਜੋੜਾਂ ਦੀ ਬੇਅਰਾਮੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। a ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪੇਸਟ ਬਣਾ ਲਓ। ਬੀ. ਕਰੀਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰ ‘ਤੇ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 1-2 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਲਗਾਓ। c. ਜੋੜਾਂ ਦੇ ਦਰਦ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸਾਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਕੁਰਲੀ ਕਰੋ।

Video Tutorial

ਰੀਠਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ:-

ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰੀਥਾ (ਸੈਪਿੰਡਸ ਮੁਕੋਰੋਸੀ) ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।^(HR/3)

• Reetha (ਰੀਥਾ) ਨੂੰ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਲਓ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਉੱਚ ਖੁਰਾਕ ਇਸਦੀ ਗਰਮ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
• ਰੀਠਾ ਤੋਂ ਬਚੋ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਲਓ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿਟਾ ਹੈ।
• ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀ ਚਮੜੀ ਅਤਿ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਪਤਲਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੀਠਾ (ਸਾਬਨਟ) ਪਾਊਡਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
• ਅੱਖਾਂ ਵਰਗੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹਿੱਸਿਆਂ ‘ਤੇ ਰੀਠਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਪਲਕਾਂ ਦੀ ਲਾਲੀ ਅਤੇ ਸੋਜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

• ਰੀਠਾ ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ:-

  ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, Reetha (Sapindus mukorossi) ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਖਾਸ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।^(HR/4)

  • ਛਾਤੀ ਦਾ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣਾ : ਰੀਠਾ ਵਿੱਚ ਊਸ਼ਨਾ ਵੀਰਯ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ (ਗਰਮ ਸ਼ਕਤੀ) ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
  • ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ : ਰੀਠਾ ਵਿਚ ਊਸ਼ਨਾ ਵੀਰਯ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਸ ਨੂੰ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ (ਗਰਮ ਸ਼ਕਤੀ) ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਡਾਕਟਰੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

  ਰੀਠਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਲੈਣਾ ਹੈ:-

  ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰੀਠਾ (ਸੈਪਿੰਡਸ ਮੁਕੋਰੋਸੀ) ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।^(HR/5)

  • ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ : ਅੱਧਾ ਤੋਂ ਇਕ ਚਮਚ ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ ਲਓ। ਇਸ ਵਿਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਵਧਿਆ ਹੋਇਆ ਪਾਣੀ ਪਾਓ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਚਮੜੀ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਮਸਾਜ ਕਰੋ। ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋਵੋ। ਚਮੜੀ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਸਫਾਈ ਲਈ ਦਿਨ ਵਿਚ ਇਕ ਤੋਂ ਦੋ ਵਾਰ ਇਸ ਇਲਾਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
  • ਰੀਠਾ, ਆਂਵਲਾ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਕਾਈ ਪੇਸਟ : ਰੀਠਾ, ਆਂਵਲਾ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਕਾਈ ਪਾਊਡਰ ਲਓ। ਪੇਸਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਪਾਣੀ ਪਾਓ। ਇਸ ਪੇਸਟ ਨੂੰ ਵਾਲਾਂ ‘ਤੇ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਪੰਜ ਤੋਂ ਛੇ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰੋ। ਸਧਾਰਨ ਮਹਾਨ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋਵੋ। ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੋ ਵਾਰ ਇਸ ਇਲਾਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ, ਅਤੇ ਮੁਲਾਇਮ, ਡੈਂਡਰਫ ਅਤੇ ਜੂਆਂ ਮੁਕਤ ਵਾਲਾਂ ਲਈ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਅੱਗੇ ਵਧੋ।

  ਕਿੰਨੀ ਰੀਠਾ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ:-

  ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰੀਠਾ (ਸੈਪਿੰਡਸ ਮੁਕੋਰੋਸੀ) ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਮਾਤਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ^(HR/6)

  • ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ : ਅੱਧਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਚਮਚ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ।

  Reetha ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ:-

  ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, Reetha (Sapindus mukorossi) ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।^(HR/7)

  • ਇਸ ਔਸ਼ਧੀ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਡੇਟਾ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।

  ਰੀਠਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਅਕਸਰ ਪੁੱਛੇ ਜਾਂਦੇ ਸਵਾਲ:-

  Question. ਕੀ ਮੈਂ ਆਂਵਲੇ ਦੇ ਨਾਲ ਰੀਠਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ?

  Answer. ਹਾਂ, ਰੀਠਾ ਅਤੇ ਆਂਵਲਾ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਵਾਲਾਂ ਅਤੇ ਖੋਪੜੀ ‘ਤੇ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਲੇਟੀ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। 1. ਇਕ ਛੋਟੇ ਕਟੋਰੇ ‘ਚ 1-2 ਚਮਚ ਆਂਵਲਾ ਪਾਊਡਰ ਲਓ। 2. ਮਿਸ਼ਰਣ ‘ਚ 1-2 ਚਮਚ ਰੀਠਾ ਪਾਊਡਰ ਮਿਲਾਓ। 3. ਸਮੂਥ ਪੇਸਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਪਾਣੀ ‘ਚ ਮਿਲਾ ਲਓ। 4. ਵਾਲਾਂ ਅਤੇ ਖੋਪੜੀ ‘ਤੇ ਬਰਾਬਰ ਵੰਡੋ। 5. ਸੁਆਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਣ ਲਈ 4-5 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਇਕ ਪਾਸੇ ਰੱਖੋ। 6. ਟੂਟੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁਰਲੀ ਕਰੋ।

  Question. ਮੈਂ ਰੀਠਾ ਨੂੰ ਕਿੱਥੇ ਲੱਭਾਂਗਾ?

  Answer. ਰੀਠਾ ਨੂੰ ਸ਼ੈਂਪੂ, ਪਾਊਡਰ ਅਤੇ ਸਾਬਣਨਟ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਵੇਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਸਤੂਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬ੍ਰਾਂਡ ਨਾਮਾਂ ਹੇਠ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਆਪਣੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਅਤੇ ਤਰਜੀਹਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਉਤਪਾਦ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਂਡ ਚੁਣੋ।

  Question. ਕੀ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵਾਲ ਧੋਣ ਲਈ ਰੀਠਾ (ਸਾਬਣ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਠੀਕ ਹੈ?

  Answer. ਹਾਂ, ਰੀਠਾ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਧੋਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਖੋਪੜੀ ਤੋਂ ਚਿਕਨਾਈ ਦੇ સ્ત્રਵਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਝੋਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।

  Question. ਕੀ ਰੀਠਾ ਐਸਿਡਿਟੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ?

  Answer. ਇਸਦੀ ਉਸ਼ਨਾ (ਗਰਮ) ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਰੀਠਾ ਐਸਿਡਿਟੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

  Question. ਕੀ ਰੀਠਾ ਜਿਗਰ ਲਈ ਚੰਗੀ ਹੈ?

  Answer. ਰੀਠਾ ਜਿਗਰ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਕੁਝ ਪਦਾਰਥ ਜਿਗਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਅਤੇ ਚਰਬੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੇ ਹਨ।

  Question. ਕੀ ਰੀਠਾ ਜ਼ਖ਼ਮ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ?

  Answer. ਨਹੀਂ, ਰੀਠਾ ਦੇ ਕਾੜ੍ਹੇ ਨਾਲ ਜ਼ਖ਼ਮ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਤਿਕਸ਼ਨਾ (ਤਿੱਖੀ) ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਚੰਗਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਲਾਗਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ।

  SUMMARY

  ਇਹ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹੇਅਰ ਕਲੀਨਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਉਪਚਾਰਕ ਉਪਯੋਗਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਚਮਕਦਾਰ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਰੀਠਾ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।